Η θεραπεία της ανοησίας

Tου Πασχου Mανδραβελη

H ανοησία δεν είναι κουσούρι. Ούτε κάποια πνευματική ασθένεια. Ανόητα συμπεριφέρεται κάποιος όταν ενεργεί χωρίς να λαμβάνει υπόψη του την πραγματικότητα. Αν, δηλαδή, κάποιος αδιαφορήσει για την ύπαρξη μιας τζαμαρίας και περάσει σαν να μην υπάρχει, λέμε ότι συμπεριφέρθηκε ανοήτως. Αν κάποιος συνεχίζει να σπαταλά λεφτά ενώ βρίσκεται σε καθεστώς χρεοκοπίας, λέμε ότι συμπεριφέρεται ανοήτως ανεύθυνα.

Η Ελλάδα βρέθηκε τον Μάιο του 2010 στα πρόθυρα του οικονομικού της θανάτου. Λεφτά δεν υπήρχαν ούτε για τις βασικές λειτουργίες του κράτους. Οι μηχανισμοί συλλογής εσόδων, ύστερα από πέντε χρόνια «επανίδρυσης του κράτους», ήταν (και παραμένουν) διαλυμένοι. Η παραγωγική της βάση, ισχνότατη· είχαμε και έχουμε μια οικονομία που παράγει υπηρεσίες προς αλλήλους.....

Ενα εκατομμύριο και πλέον δημοσίους υπαλλήλους, τους περισσότερους αναλογικά δικηγόρους, δικαστές, φαρμακοποιούς, συμβολαιογράφους, δημοσιογράφους, στρατιωτικούς κ. λπ. Το μόνο που δεν έχουμε είναι πραγματική παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών, που μπορούν να εξαχθούν ώστε να συντηρήσουν τις υπόλοιπες δραστηριότητες (ασχέτως αν αυτές παράγουν καλές ή κακές υπηρεσίες). Το ελληνικό οικονομικό θαύμα ζούσε καταναλώνοντας κοινοτικές επιδοτήσεις και ξένα δανεικά, τα οποία έπρεπε να γίνουν παραγωγικές επενδύσεις. Κι αυτό το βαφτίσαμε «η υψηλότερη ανάπτυξη στην Ευρώπη».

Κάποια στιγμή, τα δανεικά -που ασυλλόγιστα παρείχε η «φούσκα» των χρηματαγορών- στέρεψαν. Στο ελληνικό οικονομικό σύστημα «ήρθε κόλπος». Εζησε το αντίστοιχο μιας καρδιακής προσβολής. Δεν εισέρρεε νέο αίμα για να συνεχιστεί η -α λα ελληνικά- αναπτυξιακή διαδικασία. Η χώρα σώθηκε διότι διασωληνώθηκε, κυριολεκτικά στο παρά πέντε, με τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης, υπογράφοντας το διαβόητο και μισητό για πολλούς Mνημόνιο.

Η εμπειρία μιας καρδιακής προσβολής συνήθως αλλάζει τους ανθρώπους. Κόβουν το τσιγάρο, μειώνουν τα λιπαρά, αρχίζουν γυμναστική. Για την Ελλάδα, αυτό θεωρήθηκε εθνικό ανοσιούργημα. Βρίσαμε τον Ντομινίκ Στρος-Καν διότι τόλμησε να αποκαλέσει το ΔΝΤ «γιατρό», ενώ οι πολιτικοί μας συνέχισαν τις παλιές τους συνήθειες σαν να μη συνέβη τίποτε. Κάποιοι είπαν ότι όσο περισσότερα λιπαρά καταναλώνουμε, τόσο καλύτερα θα αναρρώσουμε. Αυτό το βάφτισαν αναπτυξιακή διαδικασία. Η ίδια άποψη υποστηρίχθηκε στις ειδικές εκπομπές ιατρικής-βουντού των καναλιών, τα αποκαλούμενα και «δελτία ειδήσεων». Αλλο που δεν ήθελαν οι νοσοκόμοι-υπουργοί, οι οποίοι, αντί να εφαρμόζουν την κούρα, έδιναν κάτω από το τραπέζι κοψίδια στην πελατεία τους για να αποδείξουν πόσο σπλαχνικοί πολιτικοί είναι.

Τώρα ο ασθενής, παρά το γεγονός ότι βρίσκεται στην εντατική, εμφανίζει σε όλες τις εργαστηριακές εξετάσεις τους δείκτες χάλια. Οι «μάγοι-βουντού» των καναλιών και οι περισσότεροι πολιτικοί, με τη μεγάλη εμπειρία τους, διέγνωσαν ότι φταίει η συνταγή. Φυσικά, δεν εξηγούν πώς γίνεται και να μη μειώνεται το έλλειμμα (υπάρχουν φόβοι ότι φέτος το έλλειμμα θα παραμείνει στα περυσινά επίπεδα) και η οικονομία να εμφανίζει τα συμπτώματα μείωσης του ελλείμματος. Δεν εξηγούν επίσης πως οι βαρύτεροι φόροι πνίγουν την οικονομία, αφού δεν εισπράττονται. Τηλεπαθητική είναι η επιβάρυνση;

Η κρίση σε πρώτη φάση δεν είναι τίποτε άλλο από ένα μήνυμα ότι πρέπει να σκεφτείς και να τ' αλλάξεις όλα. Αν κάποιος περάσει πρώτη φορά από μια τζαμαρία, έχει το ελαφρυντικό της απροσεξίας ή, έστω, της άγνοιας του χώρου. Αν ο ίδιος άνθρωπος τρέχει για δεύτερη φορά προς την ίδια τζαμαρία, πρέπει να διαγνώσουμε βαρύτατης μορφής ανοησία. Κι αυτή είναι η ασθένεια των ταγών του έθνους, οποιαδήποτε θέση κι αν κατέχουν.           kathimerini.gr