Ο νέος εκλογικός νόμος, παραλλαγή του γερμανικού μοντέλου

    «Κλειδώνει» αυτές τις μέρες ο νέος εκλογικός νόμος για τις βουλευτικές εκλογές και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή μέσα στο μήνα. Οι αλλαγές θα είναι δραστικές σε σχέση με το υπάρχον σύστημα, φαίνεται όμως ότι δε θα υιοθετηθεί τελικά η πρόταση για τη μείωση των βουλευτών από 300 σε 200, καθώς η κυβέρνηση δε θα θελήσει να ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο αντιπαράθεσης και μάλιστα «υπόγειο».
Παρότι τόσο οι κυβερνητικοί βουλευτές όσο και οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης τάσσονται δημόσια υπέρ της μείωσης, είναι γεγονός ότι οι περισσότεροι δεν καλοβλέπουν τη μείωση κατά το 1/3 των βουλευτικών εδρών. Ακόμη πιο σημαντικό όμως μέτωπο αντιπαράθεσης είναι αυτό των τοπικιστικών αντιδράσεων, καθώς η πιθανότητα μεγάλες περιοχές να μείνουν χωρίς το βουλευτή τους θα πυροδοτήσει νέες αντιδράσεις μετά και την ψήφιση του «Καλλικράτη».
Ετσι, η κυβέρνηση φέρεται να έχει αποφασίσει να διατηρήσει τον αριθμό των 300 βουλευτών, φαίνεται όμως να την απασχολεί σοβαρά το εκλογικό σύστημα των δημοτικών εκλογών, μετά τις έντονες αντιδράσεις βουλευτών και δημάρχων του ΠΑΣΟΚ που ζητούσαν να παραμείνει το σύστημα του 42% για την ανάδειξη των δημάρχων, καθώς διαβλέπουν ότι το σενάριο των πιθανών συνεργασιών με την Αριστερά στο δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών όλο και απομακρύνεται.....
Οι ρυθμίσεις του νέου εκλογικού νόμου, εκτός από τις βασικές αρχές που επιδιώκει η κυβέρνηση να υπηρετούν, δηλαδή και ικανοποιητική αναλογικότητα αλλά και δυνατότητα για αυτοδύναμες κυβερνήσεις, προβλέπουν το σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών, προκειμένου να τεθούν πιο διάφανοι όροι στην εκλογική αναμέτρηση, και επιχειρούν να αποκαταστήσουν το «κύρος» των βουλευτών μετά τον «Καλλικράτη». Και αυτό γιατί ο ρόλος του βουλευτή θα ήταν εξαιρετικά αποδυναμωμένος με το προηγούμενο σύστημα, καθώς θα υπήρχαν περιφερειάρχες και δήμαρχοι, ακόμη και δημοτικοί σύμβουλοι, εκλεγμένοι από εκλογικά σώματα, πολύ μεγαλύτερα από αυτά της εκλογής βουλευτών.
Σενάριο συνενώσεων
Ετσι, είναι βέβαιο πλέον ότι ο νέος εκλογικός νόμος θα είναι παραλλαγή του γερμανικού μοντέλου και θα προβλέπει την εκλογή 120 βουλευτών με λίστα στις 13 περιφέρειες του «Καλλικράτη» και ακόμη 180 σε ισάριθμες μονοεδρικές περιφέρειες που θα συσταθούν στους 52 νομούς της χώρας. Για να προκύψουν οι νέες 180 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες θα υπάρξει ένα ήπιο σενάριο συνενώσεων στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπως είναι η Αττική και η Θεσσαλονίκη. Η καθεμία από τις 180 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που θα συσταθούν θα αντιστοιχεί σε 50.000 - 60.000 κατοίκους. Σύμφωνα με τις μελέτες των επιτροπών που έχει συστήσει ο υπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Ραγκούσης, οι 9 υπό διαμόρφωση μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες στο δήμο Αθηναίων στην πράξη θα «ταυτίζονται» με τα υφιστάμενα εκλογικά διαμερίσματα, θα εκλέγονται και οι 9 βουλευτές της Α' Αθηνών. Στη Θεσσαλονίκη (Α' και Β') οι 14 μονοεδρικές περιφέρειες θα αντιστοιχούν στους 17 νέους δήμους.
Στη Β' Αθηνών θα δημιουργηθούν 24 μονοεδρικές περιφέρειες (στη θέση των 42 εδρών που είναι σήμερα), οι οποίες θα καλύπτουν τους 35 δήμους του «Καλλικράτη». Στον Πειραιά (Α' και Β' Πειραιώς) θα συσταθούν 9 μονοεδρικές περιφέρειες που θα αντιστοιχούν στους 11 δήμους του «Καλλικράτη» - μαζί με τα νησιά. Στην Αττική θα συσταθούν 7 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες που θα εκτείνονται στα γεωγραφικά όρια των 20 «καλλικράτειων δήμων».
Με βάση τη νέα αρχιτεκτονική για το κράτος, ο αριθμός των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών που θα δημιουργηθούν σε κάθε νομό της χώρας θα υπολείπεται του αριθμού των δήμων του «Καλλικράτη». Ο αριθμός των δήμων, μάλιστα, θα είναι σχεδόν διπλάσιος στις περισσότερες περιπτώσεις από τον αριθμό των μονοεδρικών εκλογικών περιφερειών. Τόσο οι δήμοι όμως όσο και οι μονοεδρικές θα περιορίζονται στα γεωγραφικά όρια των νομών της χώρας.
Κάθε δήμος και περιφέρειαΔήμοι και εκλογικές περιφέρειες θα ταυτίζονται μόνο στην Καβάλα, στην Ημαθία, στο Ρέθυμνο και στα νησιά Λευκάδα, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθος, Χίος και Σάμος, μετά και την απόφαση της κυβέρνησης το κάθε νησί. Κατά τ' άλλα, ο αριθμός των μονοεδρικών που θα συσταθούν σε κάθε νομό θα είναι από 1 έως και 5 (Αχαΐα). Ετσι, για παράδειγμα, στη Μεσσηνία θα συσταθούν 3 εκλογικές περιφέρειες, στη Λακωνία 2 εκλογικές περιφέρειες, στην Αιτωλοακαρνανία 4 εκλογικές περιφέρειες, στην Εύβοια 4 εκλογικές περιφέρειες και στη Χαλκιδική 2 εκλογικές περιφέρειες. Σε κάθε περίπτωση, οι μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες, τόσο στα μεγάλα αστικά κέντρα όσο και στην υπόλοιπη χώρα θα ταυτίζονται με διαμερίσματα των δήμων.
Κατά τ' άλλα θα παραμείνει η αναλογική εκπροσώπηση του 87%, που επιτρέπει στο πρώτο κόμμα να παίρνει μπόνους 40 εδρών, ενώ η είσοδος των κομμάτων στη Βουλή παραμένει επίσης στο 3%, παρά την αντίδραση των μικρών κομμάτων.    ** astrofegia **