Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011

Ο “ρατσισμός” της πολυπολιτισμικότητας

"Νοιώθετε ηθικά ανώτεροι από τους Ταλιμπάν"; Αυτή είναι η πρώτη ατάκα, που απευθύνεται προς τους θεατές, οι οποίοι καλούνται να απαντήσουν με το χέρι ψηλά.

Ομολογώ οτι δεν έχω δει ποτέ τέτοια “παράσταση χορού” - μια τόσο πολιτική παράσταση, μια τέχνη τόσο μπλεγμένη με την έννοια του debate, του δημόσιου διαλόγου για ένα καυτό θέμα της εποχής μας. Αλλά και το συγκρότημα των Βρετανών DV8, με επικεφαλής τον Αυστραλό χορογράφο Lloyd Newson, δεν δηλώνει ένα συνηθισμένο συγκρότημα χορού, αλλά αυτοπροσδιορίζεται ως “physical theatre”.


Κάθε λέξη του κειμένου του "Can We Talk About This?" προέρχεται από συνεντεύξεις που πήραν οι ίδιοι ή βρήκαν καταγραμμένες. Καταιγιστικά εκφωνείται από τους χορευτές, που κάθε φορά υποδύονται ένα από τα πρόσωπα μια μακρόχρονης διαμάχης: Κατά πόσον η πολιτική της πολυπολισμικότητας που εφαρμόζουν οι ευρωπαϊκές χώρες (και κυρίως η Βρετανία), οδηγεί σε έναν αντίστροφο “ρατσισμό”, μια αντίστροφη καταπίεση, την καταστρατήγηση των αρχών της ελευθερίας του λόγου και της ισότητας.....
Το κατά πόσο η Ευρώπη οδηγείται σιγά-σιγά στο να υποκύπτει και να εκφοβίζεται, να αυτολογοκρίνεται, να φοβάται να μιλήσει για το Ισλάμ. Να αποφεύγει την κριτική, γιατί φοβάται μια κακώς ενοούμενη “πολιτική ορθότητα”, γιατί θέλει να αποφύγει τους μπελάδες με τους εξτρεμιστές της θρησκείας, τους φανατικούς που εκμεταλλεύονται ακριβώς τις ευρωπαϊκές αρχές, αλλά απαιτούν να εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση της δικής τους “ελευθερίας του λόγου”, αλλά όχι όταν αισθάνονται οτι προσβάλλονται τα δικά τους “ιερά και όσια”. Και που αρνούνται να κάνουν τη διάκριση μεταξύ ελευθερίας του λόγου και “προτροπής προς εγκλήματα μίσους”.

Με κομβικά σημεία την καταδίωξη του Salman Rushdie για τους “σατανικούς στίχους”, τη δολοφονία του Ολλανδού σκηνοθέτη Theo Van Gogh και το σάλο με τα σκίτσα του Μωάμεθ σε δανέζικη εφημερίδα, η παράσταση ξεδιπλώνει πολλές πτυχές του προβλήματος, καταγράφοντας τις δεκάδες δολοφονίες (από μισαλλοδοξία και προσπάθεια τρομοκράτησης) και κάνοντας αναφορά σε επεισόδια της βρετανικής κοινωνικής ζωής, που η παγκόσμια κοινή γνώμη δεν γνωρίζει - για παράδειγμα τις περιπτώσεις εκπαιδευτικών που κατηγορήθηκαν για “ρατσισμό” (πολλές φορές ανάμεσα στα πυρά ισλαμιστών και πραγματικών ακροδεξιών ρατσιστών), όταν επέμεναν οτι στα σχολεία τους δεν έπρεπε οι (κατά κύριο λόγο) μουσουλμανικές κοινότητες να επωφελούνται των αντιρατσιστικών πολιτικών ενσωμάτωσης, ακριβώς για να αποτρέπουν την ενσωμάτωση και να διαιωνίζουν τα δικά τους καταπιεστικά ήθη. Αντί ο νόμος να προστατεύει την ισότητα όλων, η κατάχρηση του ευνοεί την καταπίεση των πιο "απροστάτευτων", συνήθως γυναικών και gay ανδρών.


Η παράσταση παρουσιάζει όλες τις θέσεις, αλλά σαφώς παίρνει θέση. Και με κύριο άξονα την καταπίεση των μουσουλμάνων (και μη) γυναικών, που υποχρεώνονται σε βάρβαρα έθιμα, από την κλειτοριδεκτομή, την σεξουαλική καταπίεση ως τους υποχρεωτικούς γάμους, αναρωτιέται “τι είναι τελικά βάρβαρο”. Και δίνει ταυτοχρόνως την απάντηση, οτι οτιδήποτε (όπως ο ισλαμικός νόμος, η σαρία) δεν σέβεται τις αρχές της ισότητας και της ελευθερίας του λόγου και της αυτοδιάθεσης, όπως συμβαίνει ακόμα και με τη μαντήλα (παρά την άρνηση ακόμα και των αριστερών αντιλήψεων ανθρώπων να καταδικάσουν την καταπίεση, όπως καταγράφει στο σημείωμα της παράστασης ο Newson, δηλώνοντας έκπληκτος) είναι τελικά αυτό που πρέπει να πολεμήσουμε.

Όχι γιατί η Ευρώπη πρέπει να επιβάλει τους δικούς της νόμους και κανόνες στον κόσμο. Αλλά αντίθετα, γιατί τα εκατομμύρια που οδηγούνται από τους φανατικούς μουσουλμάνους επιδιώκουν αυτοί να επιβάλουν τη δική τους “αλήθεια”, όχι μόνο στις χώρες όπου αποτελούν πλειονότητα, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο - ποδοπατώντας οτιδήποτε πέτυχε ο διαφωτισμός και ο σύγχρονος δυτικός πολιτισμός, στο επίπεδο της βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων...




Η παράσταση είναι γροθιά στο στομάχι, έχει πυκνό κείμενο και οι μαρτυρίες ακολουθουν η μία την άλλη, σα μαστίγιο. Επειδή υπάρχουν υπέρτιτλοι στα ελληνικά, προτιμήστε τις θέσεις του εξώστη, για να μην πιαστεί ο αυχένας σας. Και προλάβετε, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, μέχρι την Κυριακή.      Προκοπης Δουκας                 περισσοτερα στο:
your painted smile  

Δεν υπάρχουν σχόλια: