Όταν το ψέμα γίνεται καπνός

(το άρθρο γράφτηκε το 2007, πριν την ποινικοποίηση του καπνίσματος. Δημοσιεύεται σήμερα στο TVXS με αφορμή μια σχετική με το ζήτημα συζήτηση που έγινε εδώ, με αφορμή την εκδήλωση που διοργάνωσαν στον Ιανό επιχειρηματίες και «πνευματικοί άνθρωποι») Του Γιώργου Πίττα

Αναγνώστης, με εξαιρετικά ευγενικό τόνο γραφής, μου έστειλε την περασμένη εβδομάδα ένα email, στο οποίο μετά από κάποια καλά λόγια, αναρωτιόταν αν αυτό που φαίνεται στη φωτογραφία (που με επιλογή της εφημερίδας συνοδεύει τα άρθρα μου) εκεί στην άκρη του χεριού, στα δάχτυλά μου, είναι ένα τσιγάρο. (πάνω βλέπετε το τεκμήριο του εγκλήματος καθαρά, αλλά στην εφημερίδα η φωτογραφία είναι μικρή, οπότε ο φίλος αναγνώστης διατηρούσε κάποιες ελπίδες πως μπορεί να κάνει…λάθος)

Και ναι, ομολογώ και δημοσίως το απεχθές μου ατόπημα, είναι πράγματι ένα μιαρό και βδελυρό τσιγάρο. Η αλήθεια είναι πως και εγώ έχω μία καθαρά αισθητική αντιπάθεια στις φωτογραφίες προσώπων με το τσιγάρο στο χέρι.....


Αν μάλιστα κοιτάξουμε το ζήτημα από την πλευρά της πολιτικής ορθότητας, σίγουρα τότε κατά τις λογικές που επικρατούν σε πολλές χώρες, το ατόπημα είναι στο "παρά πέντε" για να γίνει ποινικά κολάσιμη πράξη. Την έχω την κακή συνήθεια, εντάξει.

Το ζήτημα είναι αλλού. Βρίσκεται, κατά τη γνώμη μου, στην απερίγραπτη υποκρισία που διακατέχει τις κυβερνήσεις και όσους παίρνουν αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή όλων μας, αναφορικά με τη λεγόμενη αντικαπνιστική εκστρατεία.

Ας πάρουμε, όμως, ορισμένα πράγματα με τη σειρά:

1. Το τσιγάρο είναι βλαβερό, είναι καταστροφικό, σε αυτό όλοι συμφωνούμε.

Το ίδιο και το αλκοόλ, η επιθετική οδήγηση, η αγένεια, η υποκρισία και κυρίως η βλακεία, που θαρρώ είναι η πιο επικίνδυνη τάση (και μάλιστα κυρίαρχη) σε μία κοινωνία. (συμπλήρωση 2010: Η ανασφάλεια το άγχος οι απολύσεις και η εξώθηση πάμπολλων συνανθρώπων στην αυτοκτονία λόγω αδιεξόδων θα έλεγα πως είναι ακόμα πιο βλαβερές πρακτικές από το τσιγάρο)

2. Χρόνια, πολλά χρόνια τώρα, έχουν ξοδευτεί και ξοδεύονται τεράστια κονδύλια κατά του καπνίσματος σε Ευρώπη και Αμερική. Με τα ίδια χρήματα, όμως, ή και λιγότερα, στον ίδιο χρόνο θα είχε δοθεί η ευκαιρία στις Καπνοβιομηχανίες να αλλάξουν το αντικείμενό τους. Εφικτό ακόμα θα ήταν να είχαν κηρυχθεί παράνομες, μετά από μία αυστηρά προσδιορισμένη προθεσμία κάποιων ετών. Ωστόσο πουθενά κανείς δεν μιλάει για μία τέτοια προοπτική επίσημης κατάργησης του συγκεκριμένου κλάδου.

3. Ερώτηση: Δεν αποτελεί θεμελιώδη υποκρισία να ξοδεύεις χρήματα κατά της χρήσης ενός προϊόντος, στο οποίο την ίδια στιγμή επιτρέπεις την απολύτως νόμιμη παραγωγή και διανομή; Για μένα, τουλάχιστον, η απάντηση είναι μονόδρομος. Ναι, είναι μέγιστη υποκρισία, τόσο κραυγαλέα που καταντάει ύποπτη. Ύποπτη;

4. Ναι. Γιατί άραγε τα ποσοστά των νέων καπνιστών, σε ηλικίες από 16 και πάνω στην Ε.Ε. έχουν αυξητική τάση; Μήπως άραγε όλο αυτό το "απαγορευτικό περιβάλλον" δημιουργεί τελικά μυθολογία γύρω από το τσιγάρο; Κάθε τι το απαγορευμένο (πλην όμως τόσο προσιτό...) έλκει σαν μαγνήτης- το ξέρουμε όλοι.

Στην εκστρατεία αντέδρασαν θετικά (στα πρώτα της βήματα) άνθρωποι που σήμερα είναι κάπου μεταξύ 40 και 50 και έχουν παιδιά σε εφηβική ηλικία ή διανύουν τα πρώτα χρόνια της εικοσαετίας τους. Δηλαδή έχουν μία εύλογη τάση να είναι «απέναντι» σε διάφορες επιλογές των γονέων τους. Στη Βρετανία, την Αυστρία κ.α. τα στοιχεία για τους νέους καπνιστές, είναι συντριπτικά. Ποιοι πανηγυρίζουν; Ασφαλώς οι σχετικές βιομηχανίες δηλ. η Καπνική αλλά και η Ιατρική βιομηχανία.

Η μεν παράγει το πρόβλημα και η δε το «θεραπεύει» με πανάκριβες αγωγές.

Από τη στιγμή, λοιπόν, που η παραγωγή και διανομή ενός προϊόντος είναι απολύτως νόμιμες διαδικασίες, αναρωτιέμαι ποια τάχα "ορθότητα" θεωρεί ανορθόδοξη μία φωτογραφία, στην οποία ο εικονιζόμενος έχει "συλληφθεί" από το φακό με το προϊόν της (βλαβερής πλην όμως νόμιμης) επιλογής του.

Άραγε είναι ο καπνός και οι βλαβερές του συνέπειες το μόνο σημείο στο οποίο η δημόσια ζωή και οι φορείς αποθεώνουν και θεμελιώνουν την υποκρισία ως τρόπο ζωής;

Όχι βέβαια.

Πραγματικά, οι συνέπειες του καπνού και της αερολογίας πάνε μαζί και είναι εξόχως βλαβερές.

Και στην αερολογία θα προσθέσω και όλους αυτούς που μαζεύτηκαν στον Ιανό να διεκδικήσουν τα δικαιώματα των καπνιστών –δηλαδή του κέρδους των καφενείων αλλά λησμόνησαν να παρέμβουν για τους χιλιάδες ανθρώπους που απολύονται κάθε μέρα από τις δουλειές τους, για τους χιλιάδες ανθρώπους που ένα ολάκερο σύστημα τους σβήνει σαν καμένο τσιγάρο και τους πετάει στο τασάκι του κοινωνικού περιθωρίου.          tvxs.gr