Μαζεύοντας εικόνες στο ακρογιάλι

 Του Γκασμεντ Καπλανι    Στο Μπατσί της Άνδρου το ΚΤΕΛ έχει «ιδιαίτερες» συνήθειες. Αν και το χωριό απέχει μόλις πέντε χιλιόμετρα από το λιμάνι του Γαυρίου, κάνοντας την διαδρομή με λεωφορείο έχεις την εντύπωση ότι ταξιδεύεις προς την πόλη του Μεξικού – πρέπει να αλλάξεις λεωφορείο δυο φορές. Όταν δε από το Μπατσί προσπαθείς να πας με ΚΤΕΛ στην Χώρα της Άνδρου ή σε κάποιον άλλον προορισμό η κατάσταση γίνεται ακόμα πιο κωμικοτραγική. Ένας μουτρωμένος σοφέρ με το βαν του περνάει πάντα καθυστερημένα για να παραλάβει τους επιβάτες από την στάση στο Μπατσί. Μετά από δυο χιλιόμετρα τους κατεβάζει από το βαν σε ένα ερημικό σταυροδρόμι χωρίς να τους ενημερώνει καν τι θα κάνουν. Όσοι γνωρίζουν ελληνικά, μετά πολλών βασάνων, καταφέρνουν να μάθουν ότι θα περιμένουν το μεγάλο λεωφορείο του ΚΤΕΛ για να πάνε στον προορισμό τους. Όσο για τους ξένους τουρίστες εκείνοι είναι κυριολεκτικά χαμένοι στη μετάφραση. Ο σοφέρ τους απαντά σε βλοσυρά ελληνικά ότι δεν καταλαβαίνει τα ξένα, τους αφήνει σαν σάκους από αλεύρι στο ερημικό σταυροδρόμι και φεύγει. Τότε είναι που στο σταυροδρόμι ακούγονται πολυγλωσσικά επιφωνήματα όπως «merde», «shit», «cazzo», «scheife»...

Είχα έρθει στο Μπατσί πριν από μερικά χρόνια. Τότε το ΚΤΕΛ περνούσε ακόμα από εκεί και δεν χρειαζόσουν να αλλάξεις δυο λεωφορεία για να πας στον προορισμό σου. Μετά όμως, όπως μου εξηγούν κάποιοι ντόπιοι, ο ιδιοκτήτης του ΚΤΕΛ τσακώθηκε με τον Δήμο και έτσι τα λεωφορεία σταμάτησαν να περνούν από το Μπατσί. Με λίγα λόγια, με το πέρασμα του χρόνου, σε αυτό τον τομέα τα πράγματα δεν βελτιώθηκαν αλλά χειροτέρεψαν. Οι Μπατσιώτες άρχισαν να ξανασυζητούν το θέμα τώρα που οι τουρίστες είναι πολύ λιγότεροι από πέρσι. Και υποθέτω ότι έτσι όπως είναι τα πράγματα ίσως να είναι λιγότεροι του χρόνου.


***

Κατά τα άλλα, στο Μπατσί, στο ακρογιάλι παίζανε πολλά παιδιά. Αρκετά μιλούσαν αλβανικά. Γεννημένα στο Μπατσί από γονείς μετανάστες της πρώτης γενιάς μιλούν μια ιδιαίτερη διάλεκτο της αλβανικής, ανακατεμένη με πολλές ελληνικές λέξεις – μια ιδιαίτερη μεικτή γλώσσα που μοιάζει πιο πολύ με τα αρβανίτικα. Τώρα που η κρίση έφθασε και σε αυτό το μικρό χωριό οι δουλειές έχουν λιγοστέψει. Μερικοί γονείς παίρνουν τα παιδιά τους και μετακομίζουν στην Αθήνα, ελπίζοντας ότι θα βρουν εκεί δουλειά πιο εύκολα. Άλλοι σκέφτονται να επιστρέψουν στην Αλβανία και μερικοί κάνουν σχέδια να πάνε Βόρεια, σε χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Κάποιοι από αυτούς που επέστρεψαν στην Αλβανία γύρισαν ξανά πίσω γιατί, λένε, στη Αλβανία τα παιδιά τους νιώθουν ξένα και απροσάρμοστα. Οι περισσότεροι μετανάστες στο νησί υπομένουν και ελπίζουν ότι το κακό θα περάσει. Είναι αποφασισμένοι να μείνουν εδώ όπου γεννήθηκαν και μεγάλωσαν τα παιδιά τους, να σωθούν ή να πνιγούν μαζί με τους υπόλοιπους κατοίκους του χωριού…

***

Ανεξαρτήτως από την γλώσσα που μιλούν, τα παιδιά στην παραλία, παίζουν ακατάπαυστα τα ίδια παιχνίδια. Το προτιμητέο τους παιχνίδι είναι να σκάβουν τρύπες. Γιατί στα παιδιά αρέσει τόσο πολύ να σκάβουν γουβίτσες; Κάποτε είχα διαβάσει έναν Αμερικανό ανθρωπολόγο, ονόματι Γουίλιαμ Βράγιαντ, που έλεγε ότι τα παιδιά φαντάζονται πως ο,τι υπάρχει κάτω από τα πόδια μας είναι αινιγματικό και θέλουν να το ανακαλύπτουν. Νομίζουν ότι κάτω από το «δέρμα» της Γης, κάτω από την άμμο, είναι κρυμμένος ο αληθινός, αθέατος κόσμος. Δεν είναι τυχαίο ότι οι τρύπες μια φορά και έναν καιρό θεωρούνταν ιερές, λέει ο Μπραγιάντ. Οι τρύπες είναι σαν καταφύγια αλλά ταυτόχρονα και άνοιγμα προς το μυστήριο και το Αλλού. Τα παιδιά, κρυμμένα μέσα σε μια τρύπα, κουλουριασμένα, ανακαλύπτουν την Μητέρα Γη και με την φαντασία τους ταξιδεύουν ποιος ξέρει που. Και κάπως έτσι ο χρόνος περνάει. Τα παιδιά μεγαλώνουν και κάποια από αυτά μεγαλώνοντας θα συνεχίζουν να ανοίγουν τρύπες. Κάποιοι για να ανακαλύπτουν τον κόσμο, άλλοι κάνοντας μια τρύπα στο νερό και άλλοι σκάβοντας λάκκους για να θάψουν τον διπλανό τους. Μέχρι που μια μέρα οι τελευταίοι μπορεί να ανακαλύψουν έκπληκτοι ότι στην τρύπα που άνοιξαν για να πέσει ο διπλανός τους κατέληξαν τελικά οι ίδιοι…      Υπάρχουμε….. Συνυπάρχουμε;