Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Περιμένοντας τους Εξωγήινους

Γραφει η Καίτη Βασιλάκου                                   Έχω την εντύπωση ότι όλοι λίγο πολύ βρισκόμαστε σε μια θολή αναμονή, μήπως και επικοινωνήσουμε κάποτε με εξωγήινα όντα, αναμονή αναμεμιγμένη με αρκετό φόβο και ανησυχία, όπως περίπου, όταν κλείνουμε ραντεβού με κάποιον γοητευτικό αλλά μυστηριώδη άγνωστο: υποπτευόμαστε δυνατές συγκινήσεις και ανατροπές, αλλά παράλληλα ανησυχούμε και για την προσωπική ακεραιότητά μας.


Παλιότερα κανείς σοβαρός άνθρωπος δεν καταδεχόταν να ασχοληθεί με ένα τέτοιο θέμα. Μόνο στα μυθιστορήματα και στις ταινίες επιστημονικής φαντασίας  κυκλοφορούσαν αυτοί οι Εξωγήινοι που είχαν την όψη  που ήθελε κάθε φορά ο συγγραφέας τους. Άλλες φορές μας έμοιαζαν - το πολύ πολύ να είχαν μυτερά αφτιά και να ήταν φαλακροί ή ελαφρώς παραμορφωμένοι – άλλες φορές ήταν τέρατα, ένα μίγμα χαρακτηριστικών από τα προϊστορικά ζώα που κατοικούσαν κάποτε στη Γη μας. Στη δεύτερη περίπτωση μάλιστα, αν και η τεχνολογία τους ήταν απείρως πιο προηγμένη από τη δική μας, είχαν το περίεργο βίτσιο να κυκλοφορούν, όπως τους είχε γεννήσει η μάνα τους......
 Γενικώς αυτοί οι Εξωγήινοι ήθελαν το κακό μας. Σε σπάνιες περιπτώσεις έρχονταν με φιλικές διαθέσεις – εξάλλου αν είχαν φιλικές διαθέσεις, τι είδους στόρι θα είχε η ταινία ή το μυθιστόρημα; Υπήρχαν βέβαια και μερικές εξαιρέσεις. Από τις ωραιότερες που έχω διαβάσει, είναι το μυθιστόρημα του Άρθουρ Κλαρκ «Οι Επικυρίαρχοι», όπου αυτά τα όντα  ήρθαν στον πλανήτη μας με τις καλύτερες των προθέσεων.
 Ο ίδιος ο Άρθουρ Κλαρκ επέμενε να λέει ότι είναι λάθος μας να φοβόμαστε τους Εξωγήινους, διότι η εξέλιξη του πολιτισμού παντού στο Σύμπαν προϋποθέτει και εξημέρωση των ενστίκτων. Αν ένας πολιτισμός φτάσει στο σημείο να επιχειρεί τόσο μακρινά διαστημικά ταξίδια, τότε είναι βέβαιο ότι έχει εξελιχθεί ηθικά και συναισθηματικά και επομένως οι εκπρόσωποί του δεν θα μας φερθούν, όπως φερθήκαμε εμείς στους ιθαγενείς της Αμερικής, όταν καταπλεύσαμε εκεί περίπου ως Εξωγήινοι.
 Εν τω μεταξύ τα πράγματα άλλαξαν και σήμερα όλοι οι σοβαροί άνθρωποι εξετάζουν σοβαρά το ενδεχόμενο να υπάρχει ζωή και αλλού στο μεγάλο μας Σύμπαν. Ωστόσο μια επίσκεψή τους στην ταπεινή μας Γη δεν είναι εύκολο πράγμα. Βρισκόμαστε στην άκρη του Γαλαξία  και τεράστιες αποστάσεις μάς χωρίζουν από άλλους ήλιους, οι οποίοι είναι αμφίβολο, αν διαθέτουν πλανήτες και πιο αμφίβολο ακόμα, αν σ’ αυτούς τους πλανήτες υπάρχει ζωή. Οι πιθανότητες μιας τέτοιας επίσκεψης φαίνονται λοιπόν μηδαμινές. Αλλά φυσικά δεν μπορούμε να τις αποκλείσουμε.
 Παρά την καθησυχαστική άποψη του Άρθουρ Κλαρκ, ότι οι Εξωγήινοι δεν πρόκειται να μας πειράξουν, σε περίπτωση που έρθουν κατά τα μέρη μας, κανείς μας δεν νιώθει απόλυτα ήσυχος. Εξάλλου γιατί πρέπει οπωσδήποτε η τεχνολογική εξέλιξη να συμβαδίζει με την πνευματική; Στο δικό μας κόσμο πάντως αυτό δεν επιβεβαιώνεται. Κράτη τεχνολογικά ανεπτυγμένα διαθέτουν λαούς μωρόπιστους που απαγορεύουν να διδάσκεται στα σχολειά τους η εξελικτική θεωρία  του Δαρβίνου.
 Επίσης ποιος μπορεί να μας βεβαιώσει ότι η έννοια του Καλού και του Κακού είναι η ίδια σε όλη την έκταση του Διαστήματος;  Εδώ δεν είναι η ίδια μεταξύ των ανθρώπων που ζουν την ίδια εποχή στον ίδιο πλανήτη. Έτσι αλλού η ευθανασία είναι πράξη ελέους και αλλού είναι φόνος. Αλλού η θανατική ποινή είναι απαγορευμένη και αλλού επιβεβλημένη. Αλλού οι αμβλώσεις είναι ατομικό δικαίωμα και αλλού είναι αμαρτία.
 Επομένως δεν έχουμε κανένα λόγο να πιστεύουμε ότι η επαφή μας με τους Εξωγήινους θα είναι οπωσδήποτε ανώδυνη. Μπορεί αυτά τα όντα να κρίνουν ότι είναι  θεάρεστη πράξη να μας εξαλείψουν, τέτοιοι που είμαστε. Ή μπορεί να μην είναι κακό για την ηθική τους να μας κάνουν σκλάβους, μια και πολιτιστικά θα βρισκόμαστε σε κατώτερο επίπεδο.
 Μπορεί όμως και να μας αντιμετωπίσουν με  κατανόηση, όπως περίπου αυτή που δείχνουμε εμείς για τα εργατικά μυρμήγκια ή με  συμπάθεια , όπως αντιμετωπίζουμε   τους σκύλους και τις γάτες μας. Πώς να διδάξεις όμως μαθηματικά σε μια γάτα; Έτσι πάνω κάτω μπορεί να σκεφτούν κι εκείνοι.
 Υπάρχει επομένως σοβαρός κίνδυνος να καταντήσουμε οικόσιτα. Θα ήταν φυσικά μια τραγωδία για μας τους υπερφίαλους άρχοντες του πλανήτη μας. Φανταστείτε το ενδεχόμενο να μας χαρίζουν στα παιδιά τους ως δώρο γενεθλίων κι εμείς να είμαστε υποχρεωμένοι να τα διασκεδάζουμε. Θα τρώμε και καμιά κλοτσιά πότε πότε, όταν τα μικρά  θα νευριάζουν. Αν καμιά φορά θα μας ξεχνούν στο αυτοκίνητο μέσα στη ζέστη, εμείς θα σκάμε και τότε εκείνοι θα χαρίζουν άλλο ανθρωπάκι στα παιδιά τους που θα κλαίνε. Από την άλλη θα έχουμε τουλάχιστον εξασφαλισμένο ένα πιάτο φαγητό.
 Επειδή είμαστε πάρα πολλοί, ένα μέρος από μας θα αφεθεί ελεύθερο να ζήσει στη φύση. Οι Εξωγήινοι θα το κάνουν από καλοσύνη, για να αποφύγουν να μας εκτελέσουν, αλλά εμείς θα εξοντωθούμε, γιατί δεν ξέρουμε ούτε μια φωτιά να ανάψουμε χωρίς αναπτήρα. Μερικοί πιο σκληροί και πιο ικανοί θα επιζήσουν και θα μεταβληθούν σε αγρίους. Θα ξαναγυρίσουμε με λίγα λόγια αποκεί που ξεκινήσαμε. Τι είχαμε, τι χάσαμε, θα πείτε.
 Άλλοι πάλι θα τριγυρνούμε  στις πόλεις τους γυμνοί και βρώμικοι και θα ζητιανεύουμε λίγο ψωμί. Οι Εξωγήινοι θα μας πετούν κανένα ξεροκόμματο, όταν θα είναι στις καλές τους. Όταν θα είναι στις κακές τους, θα μας πετούν πέτρες. Ένα μέρος από μας, το πιο άτυχο, θα το κρατήσουν στα εργαστήριά τους. Θα γίνουμε πειραματόζωα και καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό. Όχι πως τα όντα αυτά θα είναι απαραιτήτως κακά. Αλλά όπως και να το κάνουμε μια κατώτερη ζωή, χωρίς ψυχή – έτσι τουλάχιστον θα πιστεύουν αυτοί – δεν πειράζει να την εκμεταλλευόμαστε για το γενικό καλό. Είμαι σίγουρη πως έχει ήδη γραφτεί ένα τουλάχιστον παρόμοιο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας, αν και δεν έχω κάτι υπόψη μου.
 Το πράγμα  έγινε πάντως άκρως ανησυχητικό με τις τελευταίες δηλώσεις του Στίβεν Χόκινγκ. Ο διάσημος αστροφυσικός μάς προειδοποίησε προ καιρού ότι καλά θα κάνουμε να αποφύγουμε κάθε επικοινωνία με τους Εξωγήινους, διότι είναι πολύ πιθανό να έρθουν αυτοί εδώ και να εκμεταλλευτούν προς όφελός τους τους φυσικούς πόρους του πλανήτη μας. Αν αυτά τα όντα, λέει ο Χόκινγκ, έχουν εξαντλήσει τους πόρους του δικού τους πλανήτη, μπορεί να έχουν μετατραπεί σε ένα είδος νομάδων που περιφέρονται στα διάφορα ηλιακά συστήματα και επιτίθενται στους πλανήτες που διαθέτουν ανάλογο πλούτο. Και για να γίνει πιο κατανοητός, φέρνει ως παράδειγμα τη δική μας απαράδεκτη συμπεριφορά που κοντεύουμε να  στερέψουμε τις πηγές της Γης μας.
 Για να το λέει αυτό ο Χόκινγκ, κάτι παραπάνω θα ξέρει από μας. Αν και έχουν γυριστεί ανάλογες ταινίες επιστημονικής φαντασίας που μας έχουν κατατρομάξει.
 Το θέμα όμως είναι άλλο: αντέχουμε να ζήσουμε σε τόση μοναξιά;
Αυτοί οι Εξωγήινοι είναι μια κάποια λύση, όπως θα έλεγε και ο ποιητής.
 Αλλά έχουμε και μια ανησυχητική συνέχεια:
Ο Voyager 2 που στείλαμε στο διάστημα το 1977 με πληροφορίες για τον πολιτισμό μας, ελπίζοντας να τον βρουν  τίποτε Εξωγήινοι και να πετύχουμε τέλος πάντων την πολυπόθητη επαφή,  ξαφνικά, στις 22 Απριλίου 2010, άλλαξε  το σήμα που μας έστελνε.
 Μήπως πρόκειται για τεχνικό λάθος του πομπού;
 Ο ειδικός στους Εξωγήινους  Hartwig Hausdorf λέει:
«Δείχνει σχεδόν σαν κάποιος να αναπρογραμμάτισε ή ίσως να αποπροσανατόλισε το μηχανισμό για να μη μάθουμε ακόμα ολόκληρη την αλήθεια.»
 Ώστε μπορεί να πλησιάζει η ώρα της επαφής. Ο Θεός των ανθρώπων ας βάλει το χέρι του.

 Το άρθρο δημοσιεύτηκε στους Διαλόγους της  Ελευθεροτυπίας.                     Καίτη Βασιλάκου   

Δεν υπάρχουν σχόλια: