Του ημέτερου συστήματος παιδείας μετέχοντες

Tου Πασχου Μανδραβελη

Τελικά πόσους εκπαιδευτικούς χρειαζόμαστε; Να συμφωνήσουμε ότι φέτος -λόγω εφαρμογής του Μνημονίου- θα είναι μια δύσκολη χρονιά. Πιθανώς η πιο δύσκολη από την έναρξη της ατέλειωτης αυτής μεταπολίτευσης. Αλλά και πέρυσι, όταν ήμασταν μες την τρελή χαρά και τις δαπάνες, πάλι το ίδιο σενάριο παίχτηκε. Η κυβέρνηση διόρισε 4.800 εκπαιδευτικούς (2.000 περισσότερους από φέτος). Τα συντεχνιακά σωματεία (ΟΛΜΕ, ΔΟΕ) έσκουζαν ότι υποσκάπτεται η δωρεάν παιδεία. Ο Τύπος -πιστός στο δόγμα «του λαού τα ντέρτια λέω...»- κραύγαζε «χωρίς δασκάλους και καθηγητές τα σχολεία», κι εμείς κάθε χρόνο μένουμε με την απορία. Πόσοι χρειάζονται για να γεμίσουν τα σχολεία;

Τα στοιχεία του ΟΟΣΑ (Education at a Glance 2009: OECD Indicators) δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει την καλύτερη αναλογία δασκάλων προς μαθητές στον δυτικό κόσμο: ένας διδάσκων ανά δέκα διδασκόμενους στην Ελλάδα, όταν η Φινλανδία (με το καλύτερο εκπαιδευτικό σύστημα του κόσμου) το αντίστοιχο κλάσμα είναι 1/15. Την ίδια αναλογία δασκάλων μαθητών (1/15) έχουν και οι ΗΠΑ, ενώ ακόμη χειρότερη είναι στις Γερμανία, Ιαπωνία, Γαλλία, Βρετανία, Αυστραλία που πλησιάζουν το 1/20. Τι, στην ευχή, έχουν τα δικά μας σχολεία και μονίμως εμφανίζονται κενά;

Μια εξήγηση είναι τα «Greek statistics»....
Σύμφωνα με δημοσιεύματα την περίοδο 2005-2006 στείλαμε ψεύτικα στοιχεία στον ΟΟΣΑ και για τα σχολεία! Τα «λάθη», όμως, δεν αφορούσαν τον αριθμό των εκπαιδευτικών, αλλά τη δουλειά τους. Τότε οι δείκτες έδειξαν ότι στην Ελλάδα, τα σχολεία λειτουργούσαν συνεχώς χωρίς διακοπές, αργίες, χωρίς καταλήψεις κ.λπ. και είχε εξαφανιστεί και η μαθητική διαρροή. («Ελευθεροτυπία» 14/2/2010)

Υπάρχει, βέβαια, το φαινόμενο της διαρροής διδασκόντων με αποσπάσεις σε πολιτικά γραφεία. Αλλά πάλι το ποσοστό είναι πολύ μικρό (5.000 αποσπασμένοι σε 170.000 εκπαιδευτικούς, δηλαδή 3%) και για να δικαιολογήσει τον υπερπληθυσμό των διδασκόντων και την ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης. Κυρίως, όμως, υπάρχει αυτό που αποκάλυψε προ καιρού η κ. Διαμαντοπούλου: 19 γυμναστές υπηρετούσαν σε ένα μόνο σχολείο του Νομού Κοζάνης!

Βεβαίως, οι 19 γυμναστές σε ένα σχολείο είναι μια περίπτωση που βγάζει μάτι. Αλλά είναι η κορυφή του παγόβουνου. Σίγουρα σε κάποιο διπλανό σχολείο θα υπάρχουν δύο περισσοί φιλόλογοι, σε κάποιο παραδιπλανό θα λείπει ένας μαθηματικός, και σε ένα τρίτο θα υπάρχουν τρεις φυσικοί που δεν θα έχουν αντικείμενο εργασίας κ.ο.κ. Οι ισχυρότερος υπολογιστής του κόσμου, το πιο ικανό επιτελείο της οικουμένης δεν θα μπορούσαν ούτε να αποτυπώσουν, αλλά ούτε να προβλέψουν τις ανάγκες σε προσωπικό για τις 16.000 εκπαιδευτικές μονάδες της χώρας. Ο κεντρικός σχεδιασμός, ακόμη και σ’ ένα κόσμο αγαθών προθέσεων (δεν τηλεφωνεί ο x υπουργός, ζητώντας να μην αποσπαστεί ο δικός του εκπαιδευτικός σε σχολείο) δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα σε ένα τόσο πολύπλοκο και ρευστό σύστημα.

Πόσο διαφορετικό όμως θα ήταν το σύστημα αν οι τοπικές κοινωνίες διαχειριζόταν τις εκπαιδευτικές μονάδες και τις πλήρωναν διά των δικών τους φόρων; Θα ανεχόταν οι Κοζανίτες να συντηρούν 19 γυμναστές σε ένα σχολείο; Δεν θα φρόντιζαν να αναπληρώνουν όλα τα κενά;         kathimerini.gr