Με την πρώτη σταγόνα της βροχής...

Του Γκαζµέντ Καπλάνι

Σάββατο µεσηµέρι και ο ουρανός ξαφνικά συννεφιάζει. Με την πρώτη σταγόνα της βροχής στην είσοδο του Μετρό εµφανίζονται πλανόδιοι πωλητές, κρατώντας στα χέρια τους οµπρέλες. Είναι µετανάστες, µελαψοί κυρίως, έφηβοι, σύµβολα ενός κόσµου που δεν µπορεί να ριζώσει πουθενά.

Παρακολουθούν άγρυπνοι τα καιρικά και τα κοινωνικά φαινόµενα στην πόλη, ώστε να βρουν την ευκαιρία να προσφέρουν το προϊόν που ταιριάζει τη στιγµή εκείνη. Είναι σαν καταναλωτικά κινούµενα βαρόµετρα, που πλανώνται στους δρόµους της πόλης µετρώντας τις στιγµιαίες καταναλωτικές της ανάγκες. Οταν γίνονται διαδηλώσεις κρατούν στα χέρια µπουκαλάκια µε νερό. Οταν γίνονται ποδοσφαιρικοί αγώνες, φουλάρια για τους οπαδούς. Τις Απόκριες, µάσκες. Την ηµέρα του Αγίου Βαλεντίνου, λουλούδια. Την 25η Μαρτίου, ελληνικές πλαστικές σηµαίες. Το Πάσχα, κεριά.

Και τώρα, µόλις άρχισε να βρέχει, οµπρέλες φθηνές, µιας χρήσης. Μικρές οµπρέλες-µαϊµού, που φέρουν κάποια ακριβή υπογραφή, φτιαγµένες στην Κίνα.

Η ακριβής καταγωγή της οµπρέλας είναι άγνωστη. Ξέρουµε µόνο ότι επινοήθηκε στην Ανατολή: Κίνα ή Ιαπωνία. Στην Αίγυπτο, πάντως, υπάρχει ο πιο ωραίος µύθος γι’ αυτήν: η θεά Νουτ απεικονιζόταν σαν οµπρέλα, καλύπτοντας µε το αισθησιακό της σώµα τη Γη ως µια πράξη προστασίας και αγάπης.....
. Στην αρχή η οµπρέλα ήταν αντικείµενο «ιερό», συνδεδεµένη µε την απόλυτη εξουσία. Κάτι σαν φορητή τέντα, προέκταση του αυτοκρατορικού ή βασιλικού σκούφου. Ενας τρόπος για να προστατευθεί ο τύραννος και οι δυνατοί από τα βλέµµατα των υπηκόων τους. Γι’ αυτόν τον σκοπό τη χρησιµοποιούσαν οι αυτοκράτορες της Ανατολής και οι πάπες της Δύσης. Στην αρχαία Ρώµη τη χρησιµοποιούσαν ως παρασόλι οι πλούσιες Ρωµαίες στο Colosseum. Οι ποιητές έφτιαχναν παθιασµένους στοίχους για τα λεπτά τους δάχτυλα που κρατούσαν µε νάζι το παρασόλι, ενώ εκείνες διασκέδαζαν βλέποντας τα λιοντάρια να σπαράσσουν στην αρένα τους σκλάβους.

Η λέξη «οµπρέλα» προέρχεται από τη λατινική λέξη όµπρα (ombra), που σηµαίνει σκιά. Μόνο την εποχή του Διαφωτισµού η οµπρέλα έγινε αυτό που είναι σήµερα: αντικείµενο που το χρησιµοποιεί καθένας για να προστατευθεί από τη βροχή. Μέχρι να γίνει αυτό, οι κοινοί θνητοί χρησιµοποιούσαν σκούφους και πελερίνες. Με τον Διαφωτισµό η οµπρέλα έπαψε να είναι το σύµβολο της εξουσίας και έγινε κτήµα του λαού. Δεν ξέρουµε σε ποιον το οφείλουµε αυτό. Η οµπρέλα ήταν πάντα έργο ανωνύµων, σαν τα πετυχηµένα ανέκδοτα ή τα δηµοτικά τραγούδια. Από τότε που έγινε κτήµα του λαού η οµπρέλα, µικραίνει όλο και πιο πολύ.

Στην εποχή του µαζικού καταναλωτισµού έγινε µιας χρήσης και «µαϊµού».

Κατασκευάζεται κυρίως στην Κίνα, στη χώρα όπου φτιάχνονται τα περισσότερα προϊόντα-µαϊµού. Ετσι και αλλιώς, το «µαϊµού» αποτελεί το κατ’ εξοχήν σύµβολο της εποχής µας: µαϊµού στατιστικά στοιχεία, τσάντες, µπλούζες, γυαλιά, τζιν, τυριά. Μαϊµού έκδοση οµολόγων. Μαϊµού αυτοκριτική. Μαϊµού φορολογικές δηλώσεις. Μαϊµού νησιά, όπως αυτά του Ντουµπάι. Μαϊµού ο κοµµουνισµός στην Κίνα. Μαϊµού η ευηµερία στη Δύση. Αληθινή η οικονοµική κρίση και αυτοί οι πλανόδιοι πωλητές, που καταλαµβάνουν τα πεζοδρόµια, που πλουτίζουν µε τον κόπο τους τις µαφίες, που επιτρέπουν στους φτωχούς και τους µικροαστούς να µιµούνται τους πλουσίους, που αιωνίως θα κυκλοφορούν µε µιαν οµπρέλα «ψάχνοντας για µιαν πολίχνη ροζ, γεµάτη ωραία υπαίθρια ζαχαροπλαστεία»…Υπάρχουμε….. Συνυπάρχουμε;