Φαίνεται πως στο εξής θα τη μάθουμε καλύτερα, αφού, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, εξελίσσεται σε νέο ορμητήριο της ισλαμικής τρομοκρατικής οργάνωσης, μετά το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Μόνο που αυτό φαίνεται πως είναι μόλις ένα από τα, αμέτρητα, προβλήματα που μαστίζουν τη χώρα.
Το μυθικό βασίλειο του Σαβά, η Arabia Felix (ευδαίμων Αραβία), όπως την αποκαλούσαν στην αρχαιότητα λόγω της προνομιακής γεωγραφικής θέσης της στο δυτικό άκρο της Αραβικής Χερσονήσου, έχει μόνο τα μνημεία για να μαρτυρούν τα περασμένα μεγαλεία. Η σημερινή κατάσταση θυμίζει περισσότερο Αφγανιστάν: μια άγονη, ορεινή χώρα, η φτωχότερη της περιοχής, με έκρυθμη πολιτική κατάσταση.
Σκληροί αριθμοί
Η φύση δεν ευλόγησε την Υεμένη με το πλούσιο υπέδαφος της υπόλοιπης Αραβικής Χερσονήσου. Τα ούτως ή άλλως φτωχά πετρελαϊκά της κοιτάσματα αναμένεται να εξαντληθούν σε λίγα χρόνια. Η εξαθλίωση είναι κραυγαλέα: το 45,5% των 23,6 εκατ. κατοίκων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, το 35% είναι άνεργοι και το 50% αναλφάβητοι. Στις γυναίκες το ποσοστό ανεβαίνει στο 70%.
Η Υεμένη έχει......... το υψηλότερο ποσοστό γεννήσεων στη Μέση Ανατολή (κάθε γυναίκα γεννά κατά μέσον όρο έξι παιδιά), ενώ οι γάμοι των μικρών κοριτσιών είναι πολύ συνηθισμένο φαινόμενο, και αποδεκτό. Οι κάτοικοί της είναι διαιρεμένοι σε σιίτες καισουνίτες, οι οποίοι είναι κυρίως συγκεντρωμένοι στον Βορρά και στον Νότο αντίστοιχα και ανήκουν σε διάφορες φατρίες, συχνά αντίπαλες μεταξύ τους. Στην Υεμένη, όπως και στο Αφγανιστάν, ο νόμος της φατρίας είναι πολύ πιο ισχυρός από το νόμο του κράτους και της κεντρικής κυβέρνησης, η εξουσία της οποίας περιορίζεται ουσιαστικά στην πρωτεύουσα Σανάα και σε μερικά άλλα αστικά κέντρα.
Το πιο σωστό, βέβαια, θα ήταν να μιλάμε για δύο χώρες: Τη Βόρεια Υεμένη, πάλαι ποτέ τμήμα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που έγινε ανεξάρτητη το 1918, και τη Νότια, πρώην βρετανική αποικία και κατόπιν Μαρξιστική Δημοκρατία από το 1967 ώς το 1990. Εκείνη τη χρονιά, οι δύο χώρες ενώθηκαν σε μία, αλλά μάλλον μόνο κατ' όνομα. Το 1994, ακολούθησε ένας σύντομος εμφύλιος πόλεμος ύστερα από την αποτυχημένη προσπάθεια του Νότου να αποσχισθεί. Τα αίτιά του εξακολουθούν να υφίστανται και να τροφοδοτούν μόνιμες εμφύλιες συγκρούσεις μικρότερης κλίμακας.
Οι σουνίτες, στην πλειονότητά τους, κάτοικοι του Νότου βλέπουν τη ζωή τους να έχει υποβαθμιστεί μετά την ένωση και να έχουν χάσει τα ελάχιστα κεκτημένα που είχαν πετύχει κατά τη διάρκεια της κομμουνιστικής διακυβέρνησης.
Παράλληλα, στο Βορρά μαίνεται από το 2004 ένα σιιτικό αντάρτικο, το οποίο διεξάγει η φατρία των Ζαΐντι. Οι συγκρούσεις ανάμεσα στα κυβερνητικά στρατεύματα και τους αντάρτες έχουν προκαλέσει χιλιάδες θύματα και τον εκτοπισμό περισσοτέρων από 170.000 αμάχων.
Αιχμές προς το Ιράν
Η κυβέρνηση της Υεμένης κατηγορεί το Ιράν ότι υποδαυλίζει το αντάρτικο, ενώ οι αντάρτες κατηγορούν με τη σειρά τους τη Σαουδική Αραβία -με την οποία η Υεμένη είχε σοβαρές συνοριακές διαφορές- ότι χρηματοδοτεί την κυβέρνηση για να τους εξοντώσει. Ο Αλί Αμπντάλα Σάλεχ, πρώην δικτάτορας της Βόρειας Υεμένης και εκλεγμένος πρόεδρος της ενοποιημένης χώρας από το 1999 (ύστερα από εκλογές στις οποίες ήταν ο μοναδικός υποψήφιος!), έχει στήσει μια αυταρχική και διεφθαρμένη κυβέρνηση, η οποία ωστόσο δέχεται γερή στρατιωτική και οικονομική βοήθεια από τις ΗΠΑ στο όνομα του πολέμου κατά της Αλ Κάιντα.
Η Ουάσιγκτον θεωρεί απαραίτητη την ενίσχυση της συνεργασίας της με την κυβέρνηση της Υεμένης, όχι μόνο λόγω της εκεί παρουσίας της Αλ Κάιντα, αλλά και της γειτνίασης με μια άλλη «επικίνδυνη» και υπό διάλυση χώρα, τη Σομαλία. Εκφράζονται ωστόσο φόβοι ότι τυχόν κλιμάκωση των πολεμικών επιχειρήσεων θα επιφέρει το αντίθετο αποτέλεσμα. Πόσω μάλλον, όταν σε κάθε αεροπορική επιδρόμη, μαζί με τους τρομοκράτες, σκοτώνονται συχνά και γυναικόπαιδα.
«Βοηθήστε την Υεμένη, όχι την κυβέρνησή της», έγραφε η βρετανική «Guardian». Με δεδομένη όμως τη «βοήθεια» που έχει δεχτεί το Αφγανιστάν, το ενδεχόμενο να λάβει η Υεμένη τη σωστή βοήθεια φαντάζει εξαιρετικά χλωμό...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου