Κοινωνικός δαρβινισμός

Moro

Του ΓΙΩΡΓΟΥ Χ.ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ
Καταδικασμένη να αναζητήσει τη ζωή μακριά από την πατρίδα της. Λαθραία και ανασφάλιστη, αναγκάστηκε να αγωνιστεί για τη ζωή της ενάντια στον καρκίνο σε μια χώρα που μέχρι χθες ήταν φιλόξενη. Τώρα θα απομακρυνθεί απ’ αυτή τη χώρα σαν τον καρκίνο που η ίδια αφαίρεσε! Το ίδιο συνέβη με τον βασανισμένο μετανάστη στη Σαλαμίνα. Το ίδιο με τον καθηγητή ....
που συκοφαντεί τη συνάδελφό του προκειμένου να προτιμηθεί κατά την «αξιολόγηση». Το ίδιο παντού. Κοινωνικός δαρβινισμός.

Η ελληνική κοινωνία εκφασίζεται με ταχύτητα. Σε λίγο κοινωνικές κατηγορίες και επαγγελματικές συντεχνίες θα λειτουργούν δίκην συμμοριών που επιτίθεται η μία εναντίον της άλλης. Η κοινωνία σε πλήρη διάλυση. Το ίδιο θα συμβεί στην Ισπανία, όπου εργάζονται πλέον μετά από κλήρωση! Και η νότια Γαλλία πλήττεται ήδη από μεγάλη ανεργία.

Μαζί με την ανεργία καλπάζει και ο φασισμός, αυτός που μοιράζει έγνοια και μέριμνα όχι για τον άνθρωπο, αλλά για τον ομοεθνή και τον ομόφυλο. Αλλά αυτού του είδους η φροντίδα είναι ενοφθαλμισμένη με το ρατσισμό. Γιατί ή αγαπάς τον άνθρωπο γενικά ή δεν αγαπάς κανέναν. Γιατί η αγάπη δεν έχει σύνορα, δεν έχει φυλή, δεν έχει όρια, δεν έχει αποστάσεις, αλλιώς είναι υποκρισία. Αλλά πως θα αντιπαλέψουμε το φασισμό; Ο φασισμός δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τον «ηρωισμό της λογικής», τον οποίο επικαλούνταν για την αντίστοιχη κρίση του 1935 ο γερμανός φιλόσοφος Ε. Χούσερλ, αλλά με τη σύνθεση καρδιάς και λογικής. Χωρίς «καρδιά» αυτός ο κόσμος θα χαθεί.

Γιατί η μεγαλύτερη διαφθορά, η οποία έχει επισυμβεί στις δυτικές κοινωνίες, είναι ο πληθωρισμός από υπερβολικό εαυτό, από υπερδιόγκωση του Εγώ, από υπερσυσσώρευση πλούτου και από μία άγρια ναρκισσιστική ατομικότητα, που καταλήγει στον αυτισμό και στον φασισμό, ο οποίος δεν αναγνωρίζει στους άλλους λαούς τη διιστορική τους αξιοπρέπεια.

Γι’ αυτό η απάντηση στον φασισμό και στο νεοναζισμό με εθνικισμό θα ήταν σαν να παίζουμε στο γήπεδο του αντιπάλου. Αντίθετα, εμείς οι Έλληνες –δεν συμπεριλαμβάνονται οι κουίσλιγκς και οι λοιποί αλαζόνες και κομπορρήμονες κυνικοί, έστω και αν άλλαξαν μάσκα εσχάτως- οφείλουμε να απαντήσουμε με μία νέα συλλογικότητα, μ’ ένα νέο πατριωτισμό συνδυασμένο με ένα νέο ουμανισμό και μια νέα αγωνιστική αλληλεγγύη.

Η αλληλεγγύη οφείλει να είναι αγωνιστική και πολιτική και να μην είναι εκείνη η ατομική συμπόνια του φιλόπτωχου ταμείου της γειτονιάς που ταπεινώνει τον λήπτη και διαφθείρει τον δωρητή. Εν άλλοις λόγοις, ο δημοκρατικός τόπος που ενώνει στον κοινό στόχο της καταπολέμησης της ανεργίας, της πείνας και όλων των άλλων κοινωνικών αδικιών, είναι ο πολιτικός τόπος της κοινής δράσης, εκεί όπου υφαίνεται πιο αποτελεσματικά το αίσθημα του εαυτού μας με το αίσθημα του άλλου.

Αντίθετα, η σύγχρονη ευαισθησία θα παραμένει στείρα χωρίς ένα πολιτικό πλαίσιο που θα επιτρέπει τη δημιουργία πραγματικών και διαρκών αποτελεσμάτων και συνεπώς την ολοκλήρωση της «ανθρωπιάς» μας.