ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΗΤΤΑ Αρχές δεκαετίας 80. Συνομιλώ με έναν –μια φορά κι’ έναν καιρό- Τροτσκιστή φίλο, και πια, στέλεχος σε διαφημιστική εταιρία. Τον χαρακτήριζαν το κοφτερό χιούμορ ο οξύς αυτοσαρκασμός και η σχεδόν παθολογική του αγάπη στον Μαγιακόφσκι.
Βρέθηκε κάποια στιγμή σε ένα συνέδριο ομιλητής. Η εισήγηση του στα αγγλικά.
Στο τέλος, ένας σύνεδρος γερμανός, σηκώνεται και του κάνει μία μακροσκελή ερώτηση στα γερμανικά. Ο φίλος, δεν καταλαβαίνει λέξη και όταν επιτέλους ο γερμανός τελειώνει, ρίχνει μια απορημένη ματιά στο ακροατήριο που αποτελείτο από πολλούς και διαφορετικούς ευρωπαίους και λέει με πολύ σοβαρό ύφος:
«Ich bin Gkiaour. Den katalavenin , ya, ya, mein paparen. Sprechen Giaourich;;;»
Σειρά του γερμανού τώρα, να κοιτάζει ερωτηματικά και να αναρωτιέται ψελλίζοντας τι στην ευχή είναι ο γκιαούρ και η…γκιαουρική γλώσσα.
Δεν ξέρω αν ποτέ έμαθε πως γκιαούρ είναι ο άπιστος, πως έτσι έλεγαν τους Έλληνες οι Οθωμανοί κατά την για αιώνες τέσσερις κυριαρχία τους στην περιοχή που αργότερα έγινε το Ελληνικό κράτος. Θυμήθηκα το επεισόδιο χτες τη νύχτα καθώς διάβαζα στο διαδίκτυο ειδήσεις σχετικές με την Ελλάδα, την «δυσπιστία» των Γερμανών προς την Ελληνική ηγεσία, τον θυμό των Ελλήνων προς την Γερμανική πολιτική ηγεσία και τον ολισθηρό δρόμο της διαίρεσης –που κάποιοι τον τραβάνε στα άκρα εξαιρετικά επιπόλαια.
Μιλώ για την προσπάθεια διαίρεσης των Ελλήνων σε Μνημονιακούς και Αντιμνημονιακούς.....
Οι Αντί: «άντε ρε πουλημένε»
Οι Υπέρ: «ίσα ρε άσχετε τριτοκοσμικέ»
Οι δε «επιχειρηματολογίες» εκατέρωθεν, έτσι όπως τις χαζεύω σε φόρα και ενημερωτικά portals κινούνται σε «υψηλότατα» επίπεδα όπου ανά δέκα λέξεις οι επτά είναι κοσμητικά επίθετα και οι τρεις που περισσεύουν, προθέσεις σύνδεσμοι και άρθρα.
«Είναι η απαιδευσιά μας, ηλίθιε» λέω, παραφράζοντας τον Μπογιόπουλο (Είναι ο καπιταλισμός, ηλίθιε) που παρέφρασε τον Clinton όταν ο τελευταίος απευθύνθηκε στον Bush λέγοντας του «είναι η οικονομία βλάκα».
Μία απαιδευσιά που ξεκινά από τον φοβισμένο Ελληνοκεντρισμό μας –και λέω φοβισμένο, γιατί μόνο αυτός που στην ουσία φοβάται, βάζει τον εαυτό του στο επίκεντρο του σύμπαντος θεωρώντας πως το σύμπαν συνωμοτεί εναντίον του.
Ο φόβος, είναι προϊόν αυτής της απαιδευσιάς.
Της απόλυτης άγνοιας, που διαστρέφεται σε άποψη για το πώς είναι ο υπόλοιπος κόσμος, χωρίς να τον έχουμε δει ή και αν τον είδαμε τον κοιτάξαμε με τα γυαλιά του σπιτιού μας χωρίς να νιώσουμε την ανάγκη να φορέσουμε άλλα για να δούμε τον ορίζοντα.
«Σαν την Κύπρον εν έσιει» (Σαν την Κύπρο, δεν έχει) λένε οι Κυπραίοι συχνά, μόνο που μόλις το λένε, σχεδόν πάντα, σκάνε στα γέλια και κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους.
Λοιπόν, ναι.
Η Ελλάδα, είναι σίγουρα στο κέντρο της κρίσης.
Πλήττεται με τον πιο σκληρό τρόπο. Είναι –το πιστεύω απόλυτα- το ιδανικό πειραματόζωο στον πόλεμο που έχει ξεσπάσει από το 2008 μεταξύ του νεοφιλελευθερισμού, του σκιώδους καπιταλισμού και της τρομοκρατημένης σχολής των Keynesians. Κάπου στη σκηνή, και εκείνοι που πιστεύουν πως η Επανάσταση έρχεται, γιατί ωριμάζουν οι συνθήκες.
Το είχα ξανακούσει αυτό με ιδιαίτερη πεποίθηση και έμφαση, στα…1978 στη Βρετανία.
Ένα χρόνο μετά, έγινε πρωθυπουργός η κυρία Thatcher και κυβέρνησε μέχρι το 1990.
Ναι, κάποιοι θέλουν να δουν μέχρι που αντέχει το ποντίκι (οι Έλληνες) στην κακουχία και την συνολική καταστροφή κάθε έννοιας ποιότητας ζωής, για να μετατρέψουν τη χώρα σε παράδεισο φτηνής εργασίας.
Οι χώρες των αναδυομένων οικονομιών της Ασίας θα αρχίσουν οσονούπω να κοστολογούν την εργασία πιο ακριβά άρα εύλογα και βολικά, καλό θα ήταν λοιπόν, αν θα μπορούσαν να μετατρέψουν τις συνθήκες σε κάποιες χώρες της Ευρώπης σε γόνιμα χωράφια για φτηνές επενδύσεις.
«It was the best of times, it was the worst of times».
Με αυτή φράση, ξεκινά ο όχι τυχαία πολυσυζητημένος στις μέρες μας Charles Dickens, την αριστουργηματική «Ιστορία δύο Πόλεων» έργο που εκδόθηκε το 1859.
Σήμερα, οι καιροί είναι και πάλι οι καλύτεροι και οι χειρότεροι. Οι καλύτεροι για όλους εκείνους που κινούν τα νήματα, κρυμμένοι σε γραφεία με ατμόσφαιρα Zen ή σε εξωτικά νησάκια του ειρηνικού, οι χειρότεροι, για όλους εκείνους, τους πολλούς που αριθμητικά υπερέχουν συντριπτικά αλλά είναι κατακερματισμένοι σε εκατομμύρια μικροσυμφέροντα που οι «άλλοι» έχουν διαμορφώσει.
Όχι, κανένας δεν συνωμοτεί κατά των Ελλήνων γιατί αυτοί είναι ωραίοι, μάγκες, λεβέντες, καμάρια, ξέρουν να χορεύουν ωραίο Zeybeck και έχουν τον σπουδαιότερο πολιτισμό που είδε ποτέ η ανθρωπότητα.
Για την ακρίβεια, μας αρέσει ή όχι, αυτός ο πολιτισμός διασώθηκε από άραβες, ισπανούς, και αγγλοσάξονες.
Δυστυχώς, η μεγαλύτερη και φτηνότερη σε ελατήρια συνωμοσία υφάνθηκε μέσα στην Ελλάδα.
Ήταν μόλις 16 Δεκεμβρίου του ηρωικού 2004 όταν αρπάξαμε την πρώτη καρπαζιά, δηλαδή την παρθενική προειδοποίηση από τους Fitch, με μία ωραιότατη υποβάθμιση. Μέσα στην τρέλα του μεγαλείου μας τότε, τι Ολυμπιακοί, τι Euro και τι Eurovision Παπαρίζου, ο τότε Χαλίφης Καραμανλής και η παρέα του όχι απλά δεν έδωσαν σημασία, αλλά το γεγονός αποσιωπήθηκε απόλυτα και μπήκε κάτω από το χαλί.
Το γράφω αυτό, έχοντας γνώση του ρόλου των εν λόγω Οίκων Αξιολόγησης. Ξέροντας όπως και εσείς, πως για παράδειγμα η Standard & Poor’s έδωσε την καλύτερη βαθμολογία στην κλίμακα στην Lehman πολύ λίγο πριν αυτή καταρρεύσει σαν χάρτινος πύργος και πυροδοτήσει το ντόμινο.
Όμως:
Κατά τη γνώμη μου, δεν πρόκειται ποτέ, να καταφέρουμε το οτιδήποτε αν δεν "ανοίξουμε" το πλάνο, αν δηλαδή δεν δούμε την Ελλάδα σαν μέρος του κόσμου και όχι τον…κόσμο σαν μέρος της Ελλάδας. Να δούμε τη χώρα, στην πραγματική της διάσταση-βλέποντας και προσπαθώντας να κατανοήσουμε την πολυπλοκότητα αυτού του κόσμου.
Τόσο στην Ευρώπη όσο και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, υπάρχει πληθώρα αναλύσεων και πιέσεων που φωτίζουν πολλές και διαφορετικές στρατηγικές αντιμετώπισης της κρίσης από τους τακτικισμούς της Μέρκελ και των συνοδοιπόρων της.
Βέβαια, όλες αυτές οι προτάσεις και πιέσεις είναι "συστημικές". Αποσκοπούν δηλαδή στη διόρθωση του συστήματος και στην επαναφορά του στη λογική των κανόνων που χάθηκαν από τη νεοφιλελεύθερη έκρηξη και τη φούσκα που δημιούργησε η ξέφρενη απληστία.
Καθώς ο Αμερικανός Πρόεδρος πιστός στη σχολή των Keynesian economics μοιάζει αργά αλλά σταθερά να κερδίζει τη μάχη στον τρελό πόλεμο που του κήρυξαν η Wall Street και οι ακραιφνείς νεοφιλελεύθεροι του Tea Party σε συνδυασμό με την πιθανότατη αλλαγή ηγεσίας στη Γαλλία -και στη Γερμανία αργότερα- το σκηνικό έχει πολλά περιθώρια να αλλάξει προς το (εντός συστήματος) καλύτερο.
Από αυτό το σημείο ή μάλλον από την παραδοχή του και μετά, ξεκινά άλλη συζήτηση.
Δεν θα πάψω να επαναλαμβάνω πως το πολιτικό προσωπικό της χώρας είναι απαράδεκτο και άθλιο. Δεν ξέρω αν είναι «προδότες». Η προδοσία είναι τουλάχιστον επιλογή και αυτό περιέχει κάποια σκέψη. Η ηλιθιότητα όμως και η κουλτούρα που τους διακατέχει-πως η χώρα είναι το τσαρδί τους, προέκταση του κόμματος τους και της αυλής του σπιτιού τους είναι και απείρως χειρότερες και πιο επικίνδυνες από την συνειδητή προδοσία. Βεβαίως, μας χαρίζουν ενίοτε γέλια. Όπως τις προάλλες ο Μ.Μ. Σαμαράς (Μέγας Μάγκας) όταν χειρονομούσε περιγράφοντας πως, ο ίδιος…προσωπικά θα βγάλει τις κουκούλες από τους κουκουλοφόρους. Ναι είναι άχρηστοι και πρέπει να εξαφανιστούν.
Το ερώτημα είναι όμως, πως και από ποιους θα κυβερνηθεί η χώρα.
Με ποιο κυβερνητικό ρεαλιστικό εφαρμόσιμο πρόγραμμα.
Και πως θα ξεκολλήσει από τον τοίχο και κυρίως προς ποια κατεύθυνση.
Πραγματικά νιώθω πως βιώνουμε τους τελευταίους σπασμούς της Ελλάδας που ξέραμε.
Μίας Ελλάδας που ελέω κρίσης αναδεικνύει στον υπερθετικό όλες τις ριζωμένες για σχεδόν τρεις αιώνες παθογένειες της.
Και το ανακάτωμα της τράπουλας με τις διαγραφές των ΠΑΣΟΚων και των Νεοδημοκρατών, προσωπικά το μόνο που μου εγγυάται είναι την σταδιακή ολική επαναφορά της ίδιας διεφθαρμένης τράπουλας με τα φύλλα σημαδεμένα εκ προοιμίου.
Και από την άλλη, λυπάμαι, δεν πιστεύω στην….επανάσταση. Δεν πιστεύω στον άνθρωπο που αποκτά εξουσία χωρίς να ελέγχεται από κανέναν και ονοματίζει την οποιαδήποτε απόκλιση, διαφωνία και πρόταση ως αντιδραστική, μικροαστική, αντεπαναστατική.
Λυπάμαι, αλλά δεν έχω πια τέτοιου βάθους εμπιστοσύνη στο είδος μας.
Πάντα ονειρευόμουν έναν κόσμο παγκοσμιοποιημένο, χωρίς σύνορα, με τους ανθρώπους να ζουν σε μικρές κοινότητες με Πόλεις Κράτη που δεν θα ξεπερνούν σε πληθυσμό τις 250.000, μεγάλης αυτονομίας και με κεντρικά ομοσπονδιακά κέντρα που θα έχουν καθαρά ρυθμιστικό ρόλο.
Όπου κάθε άνθρωπος που θα γεννιέται, θα έχει ίση πρόσβαση σε Παιδεία, Υγεία, Στέγαση, Μεταφορές, αλλά όπου η ισότητα θα είναι ορισμένη ως Ισότητα Ευκαιριών και όχι ως συμπίεση όλων προς τα κάτω.
Με αυτή τη λογική, η Ελλάδα, ως χώρα που έδωσε την πρώτη Δημοκρατία και τα Κράτη Πόλεις, αν διέθετε εμπνευσμένη ηγεσία και ειδικά μία ευφάνταστη και παιδευμένη Αριστερά, θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν ιστορικό ρόλο για τον εαυτό της αντί να κομπορρημονεί για το μεγαλείο των προγόνων. Σηκώνει μεγάλη συζήτηση.
Αλλά, εδώ και πολλά χρόνια, θεωρώ ως απαρχή του κακού την ενοποίηση της Ελλάδας ως ενιαίας Επικράτειας –ενιαίου Κράτους. Γιατί ως Έθνος, είχε υπάρξει προ πολλού. Το κακό ξεκινά από τον Φίλιππο για να σφραγισθεί αιώνες αργότερα σε μία χώρα που για 4 αιώνες έζησε με και υπό τους Οθωμανούς.
Να θυμηθούμε έναν Έλληνα σοφό-έστω αποσπασματικά αυτή τη στιγμή, έτσι για να δούμε τις πραγματικές μας υποδομές, αυτές στις οποίες θα μπορούσαμε να στηριχτούμε, αν θέλαμε.
Κορνήλιος Καστοριάδης :
Στο μέτρο που μπορώ να ξέρω κάτι, είναι ότι η πολιτική ζωή του ελληνικού λαού τελειώνει περίπου το 404 π.χ.
Μιλώ για την πραγματική πολιτική ζωή του λαού ως αυτόνομου παράγοντα.
Δεν μιλώ για μάχες, για αυτοκράτορες, για Μεγαλέξανδρους και Βασίλειους Βουλγαροκτόνους. Μετά τον πέμπτο π.Χ. αιώνα και την αυτοκυβέρνηση του λαού στις δημοκρατικές πόλεις -και πάντως, μετά τον περίεργο τέταρτο π.Χ. αιώνα- η ελληνική ελευθερία πεθαίνει. Οι ελληνικές πόλεις γίνονται υποχείριες των βασιλέων της Μακεδονίας. Βεβαίως, ο Αλέξανδρος και οι διάδοχοί του παίζουν έναν κοσμοϊστορικό ρόλο. Κατακτούν την Ασία και την Αίγυπτο. Διαδίδουν την ελληνική γλώσσα και παιδεία.
Αλλά πολιτική ζωή, πλέον, δεν υπάρχει.
Θα αναφέρω μόνον ότι επί τουρκοκρατίας όση εξουσία δεν ασκείται απ' ευθείας από τους Τούρκους, ασκείται από τους κοτζαμπάσηδες (τους εντολοδόχους των Τούρκων), οι οποίοι κρατούν τους χωριάτες υποχείριους. Συνεπώς, ούτε σ' αυτήν την περίοδο μπορούμε να μιλήσουμε για πολιτική ζωή. Όταν αρχίζει η Επανάσταση του 1821, διαπιστώνουμε από τη μια μεριά τον ηρωισμό του λαού και από την άλλη, σχεδόν αμέσως, την τεράστια αδυναμία να συγκροτηθεί μια πολιτική κοινωνία. Την επομένη της πτώσης της Τριπολιτσάς αρχίζουν οι εμφύλιοι πόλεμοι.
Η συγκρότηση ενός λαού σε πολιτική κοινωνία δεν είναι δεδομένη, δεν είναι κάτι που χαρίζεται, αλλά κάτι που δημιουργείται. Μπορούμε απλώς να διαπιστώσουμε ότι, όταν απουσιάζει μια τέτοια δημιουργία, τα χαρακτηριστικά της προηγούμενης κατάστασης διατηρούνται ή αλλάζουν μόνο μορφή.
Στην Ελλάδα, μέχρι και σήμερα, το κράτος εξακολουθεί να παίζει τον ρόλο του ντοβλετιού, δηλαδή μιας αρχής ξένης και μακρινής, απέναντι στην οποία είμαστε ραγιάδες και όχι πολίτες. Δεν υπάρχει κράτος νόμου και κράτος δικαίου, ούτε απρόσωπη διοίκηση που έχει μπροστά της κυρίαρχους πολίτες. Το αποτέλεσμα είναι η φαυλοκρατία ως μόνιμο χαρακτηριστικό. Η φαυλοκρατία συνεχίζει την αιωνόβια παράδοση της αυθαιρεσίας των κυρίαρχων και των «δυνατών»: ελληνιστικοί ηγεμόνες, Ρωμαίοι ανθύπατοι, Βυζαντινοί αυτοκράτορες, Τούρκοι πασάδες, κοτζαμπάσηδες, Μαυρομιχάληδες, Κωλέττης, Δηλιγιάννης.
Σύμφωνα με την παραδοσιακή «αριστερή» άποψη, όλα αυτά τα επέβαλαν η Δεξιά, οι κυρίαρχες τάξεις και η μαύρη αντίδραση. Μπορούμε όμως να πούμε ότι όλα αυτά τα επέβαλαν στον ελληνικό λαό ερήμην του ελληνικού λαού; Μπορούμε να πούμε ότι ο ελληνικός λαός δεν καταλάβαινε τι έκανε; Δεν ήξερε τι ήθελε, τι ψήφιζε, τι ανεχόταν; Σε μιαν τέτοια περίπτωση αυτός ο λαός θα ήταν ένα νήπιο. Εάν όμως είναι νήπιο, τότε ας μη μιλάμε για δημοκρατία. Εάν ο ελληνικός λαός δεν είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, τότε, ας του ορίσουμε έναν κηδεμόνα. Εγώ λέω ότι ο ελληνικός λαός -όπως και κάθε λαός- είναι υπεύθυνος για την ιστορία του, συνεπώς, είναι υπεύθυνος και για την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται σήμερα.
Μιλάμε για ιστορική και πολιτική ευθύνη. Ο ελληνικός λαός δεν μπόρεσε έως τώρα να δημιουργήσει μια στοιχειώδη πολιτική κοινωνία. Μια πολιτική κοινωνία, στην οποία, ως ένα μίνιμουμ, να θεσμισθούν και να κατοχυρωθούν στην πράξη τα δημοκρατικά δικαιώματα τόσο των ατόμων όσο και των συλλογικοτήτων.
Ο μακαρίτης ο Γιώργος Καρτάλης έλεγε κάνοντας μου καζούρα στο Παρίσι το 1956:«Κορνήλιε, ξεχνάς ότι στην Ελλάδα δεν έγινε Γαλλική Επανάσταση».
Πράγματι, στην Ελλάδα δεν έχει υπάρξει εποχή που ο λαός να έχει επιβάλει, έστω και στοιχειωδώς, τα δικαιώματα του.
Και η ευθύνη, για την οποία μίλησα, εκφράζεται με την ανευθυνότητα της παροιμιώδους φράσης: «εγώ θα διορθώσω το ρωμέικο;».
-Ναι, κύριε, εσύ θα διορθώσεις το ρωμέικο, στον χώρο και στον τομέα όπου βρίσκεσαι.
Και η ευθύνη, για την οποία μίλησα, εκφράζεται με την ανευθυνότητα της παροιμιώδους φράσης: «εγώ θα διορθώσω το ρωμέικο;».
-Ναι, κύριε, εσύ θα διορθώσεις το ρωμέικο, στον χώρο και στον τομέα όπου βρίσκεσαι.
Και μην ξεχνάμε: Ich bin Gkiaour. Den katalavenin , ya, ya!!!
twitter@pittasgeorge
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου