Στο κύτταρο της πολυκατοικίας

Tου Παντελη Mπουκαλα

Δεν παρανοιάζεται αυτήν την περίοδο ο κόσμος για όσα συμβαίνουν στην κεκλιμένη μονοκατοικία του ΠΑΣΟΚ, στην πολυκατοικία της Δεξιάς με τις διαρκείς συγκρούσεις από τα υπόγεια έως την κορυφή και στο συγκρότημα αυτόνομων κατοικιών της Αριστεράς με τη μόνιμη ταραχή τους. Τον τρώει η μοίρα της δικής του ασήμαντης πολυκατοικίας. Και μάλιστα χειμωνιάτικα, όταν δηλαδή συνειδητοποιεί ότι ο μοναδικός του σύμμαχος είναι ο σχετικά ήπιος καιρός (άρα, και πάλι, ο γνωστός «Θεός της Ελλάδας») και ότι ο παλιός προειδοποιητικός στίχος του προφήτη που δεν ακούστηκε, να πάρουμε μαζί μας νερό, γιατί το μέλλον έχει πολλή ξηρασία, υπέστη ήδη την κακοήθη εξαλλαγή του: «Μην αμελήστε, πάρτε μαζί σας πετρέλαιο, γιατί το μέλλον έχει πολλή παγωνιά». Παγωνιά κάθε είδους.

Εχουν βέβαια το ενδιαφέρον τους όσα συμβαίνουν στο κτίριο του ΠΑΣΟΚ, όχι και τόσο επιβλητικό πια. Ορισμένοι εκεί, αυτοδελφινοποιούμενοι, ονειρεύονται την έξωση ή έστω την τιμητική αποστράτευση του εκ κληρονομίας ιδιοκτήτη...

. Αλλοι, οι συνήθεις κόλακες, θεωρούν αυτονόητο το δικαίωμά του να συνεχίσει να «προσφέρει τις υπηρεσίες του στον λαό», δηλαδή να άρχει αμεσοδημοκρατικά, όπως μέχρι τώρα, περιμένουν ωστόσο να ανακρούσουν πρύμναν την ύστατη στιγμή και να ταχθούν επ' ωφελεία τους με τον επικρατέστερο, τον Ζαβίνα, τον Γρυπό, τον Υρκανό, σαν να λέμε τον Χρυσοχοΐδη, τον Λοβέρδο, τον Βενιζέλο, εκτός και «αν οι κραταιοί θεοί» (πάλι οι καλοί θεοί της Ελλάδας) «δημιουργήσουν έναν τέταρτο καλό», ώστε να πάνε «μετά χαράς μ' αυτόν».

Εχουν το ενδιαφέρον τους κι όσα παρατηρούνται στο συγκρότημα μικροκατοικιών της Αριστεράς, οι οποίες συνδέονται μεταξύ τους με αρκετούς δρόμους, μόνο που ελάχιστοι τους χρησιμοποιούν, κι αυτοί συνήθως για να πετάξουν μια πέτρα στο σπίτι του γείτονα και να φύγουν τρέχοντας. Η κατά Θουκυδίδη «ειωθυία αξίωσις των ονομάτων», η καθιερωμένη σημασία των λέξεων δηλαδή, έχει αλλάξει σε όλο το πολιτικό φάσμα, στο αριστερό κομμάτι του πάντως έχει ιδιαίτερα αποτυπώματα. Ετσι, όπου κι όταν ακούς «ενότητα», με πέντε υμνητικά να την εισάγουν κι άλλα τόσα να την ξεπροβοδίζουν, πρέπει να εννοείς «διχασμός» ή «διάσπαση» · όταν ακούς «αντιδογματισμός» πρέπει να καταλαβαίνεις ότι έρχονται και νέες «αυθεντίες» για να διεκδικήσουν τη συγκατοίκηση ή και τη μονοκρατορία στον συγκεκριμένο μικροχώρο· κι όταν ακούς «συλλογική ηγεσία», πρέπει να μεταφράζεις «αρχηγισμός νέου τύπου», τόσο νέου που τίποτα το παλιό να μην του είναι ξένο.

Εχουν επίσης τη σημασία τους όσα συμβαίνουν στη δεξιά πολυκατοικία της μικρής μας γειτονιάς. Εκεί οι δύο φρέσκοι κυβερνητικοί συνεργάτες (η Ν. Δ., που δείχνει ξινισμένη, όπως κάθε «μεγάλος» που κρίνει πως η Ιστορία αργοπορεί, και το ΛΑΟΣ, ενθουσιασμένο που κατάφερε να παιρνιέται σαν σοβαρός και υπεύθυνος συνδιαχειριστής του παρόντος, εγγράφοντας έτσι υποθήκη και για τη συνδιαχείριση του μέλλοντος) στύβουν τη φαιά τους ουσία, και ταλαιπωρούνται έτσι από μόνιμο πονοκέφαλο. Και τη στύβουν αφενός για να μην υπογράψουν, ενώ έχουν ήδη προσυπογράψει, αφετέρου για να βρουν με ποιο τέχνασμα θα εκθέσει αποτελεσματικότερα ο ένας τον άλλον, ώστε, αν δεν κερδίσει ο ένας εις βάρος του άλλου, τουλάχιστον να μη ζημιωθεί σοβαρά μέσα σ' αυτό το φαρσικό παιχνίδι του κυβερνάν και ταυτοχρόνως αντιπολιτεύεσθαι.

Οσο για τον τρίτο νέο συνένοικο, τη Δημοκρατική Συμμαχία της κ. Ντόρας Μπακογιάννη, ένα επιπλέον προσωποπαγές κόμμα που γεννήθηκε με σπορέα και εμβρυουλκό το Μνημόνιο, περιμένει μήπως και η κυβερνητική φθορά των δύο άσπονδων φίλων της προσφέρει στην ίδια το αεράκι που της χρειάζεται για να υπερβεί το 3% και να μπει στη Βουλή, ώστε να ελπίζει ότι θα συγκυβερνήσει στα νέα σχήματα συνεργασίας που εικάζει ότι θα προκύψουν. Κι έχει το γούστο του, δεν μπορεί να πει κανείς, ν' ακούει την κ. Μπακογιάννη, χρόνια και χρόνια στον παλαιοκομματισμό και στα τερτίπια του, να αποκηρύσσει μετά βδελυγμίας ό, τι μέχρι χθες υπηρετούσε, τα «παλαιά κόμματα» και τις άθλιες και εξαθλιωτικές πρακτικές τους.

Μολαταύτα, και χωρίς αυτό να σημαίνει ότι στην ανέκαθεν υπερπολιτικοποιημένη χώρα μας οι πολίτες απέσυραν το ενδιαφέρον τους για την πολιτική, εκείνο που τους νοιάζει κυρίως, έτσι όπως η ζωή μειώνεται συνεχώς σε επιβίωση, είναι όσα συμβαίνουν στον δικό τους χώρο διαμονής, αυτόν που μοιράζονται με άλλες πέντε, δέκα ή δεκαπέντε οικογένειες. Κι όσα συμβαίνουν είναι πρωτοφανέρωτα, ή τουλάχιστον ουδέποτε είχαν εκδηλωθεί με τέτοια οξύτητα στο παρελθόν. Και εδώ άλλωστε σαν βίαιος εμβρυουλκός, αισθημάτων και στάσεων αυτή τη φορά, λειτουργεί το Μνημόνιο και οι εφαρμοστικοί του νόμοι, μια ασφυκτική αλυσίδα που πνίγει αντιστάσεις, φθείρει συνειδήσεις, ανατρέπει ιδέες και βυθίζει στην ατομική και συλλογική κατάθλιψη.

Δοκιμαστήριο έχει γίνει κάθε πολυκατοικία, κάθε χώρος όπου αναπτύσσονται οι παράλληλοι βίοι του αστικού μας πολιτισμού. Μικρή Βουλή η κάθε συνέλευση, με τα όρια και τις μικροαντιπαλότητές της, και με τον διαχειριστή σαν υπηρεσιακό πρωθυπουργό που δεν τον εμπιστεύονται ούτε όσοι τον επέλεξαν. Εδώ λοιπόν, εδώ και τώρα, δηλαδή με τους νέους όρους που επέβαλε η ραγδαία φύρα του χρήματος, δοκιμάζονται οι μεγάλες έννοιες, αυτές που ακούμε, άσαρκες, και στην Ανω Βουλή: «κοινωνική συνοχή», «αλληλεγγύη» κτλ. Και δοκιμάζονται σκληρά, γιατί τα πράγματα εκτός ρητορικής μόνο σκληρά είναι. Το αν θα αγοραστεί πετρέλαιο, και πόσο, και ποιες ώρες θα δουλέψει ο καυστήρας (και μάλιστα με τον φόβο ότι θα μείνουν πολλές οικογένειες δίχως καν ρεύμα, επειδή αδυνατούν να πληρώσουν το χαράτσι της ΔΕΗ) είναι ζήτημα σοβαρότατο. Αλλά το αν θα βρεθεί τρόπος να βοηθηθούν οι πιο στενεμένοι, να μην επικρατήσει η καχυποψία και ο εγωτισμός και να μην καταρρεύσει ο πολυκατοικίδιος μικρόκοσμός μας είναι ένα στοίχημα - με «παιζόμενο» το πρόσωπό μας. Είναι το ηθικό μας μνημόνιο. Αν τα κύτταρα διαλυθούν, το σώμα, το κοινωνικό σώμα, θα αποσυντεθεί.    kathimerini.gr