Δευτέρα 22 Αυγούστου 2011

Σλαβόι Ζίζεκ: Η Ευρώπη είναι η απάντηση

Του Ρούσου Βρανά, ΝΕΑ, 22.8.11
Αλλα χρόνια. Τότε, πριν από δεκατέσσερα χρόνια, σε κοινό άρθρο τους που είχε θεωρηθεί σημαδιακό, προσωπικότητες από όλη την Ευρώπη απαριθμούσαν στην εφημερίδα «Λε Μοντ» τα οφέλη που θα αποκόμιζαν οι χώρες της από τη νομισματική ένωση: προστασία από τις κρίσεις, σταθερότητα των τιμών, χρηστή διαχείριση των δημόσιων οικονομικών, ανάπτυξη και εργασία, εσωτερική συνοχή. Αντί γι' αυτά έχουμε σήμερα: τη χειρότερη μεταπολεμική κρίση, απόκλιση των τιμών μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών του ευρώ, κατάρρευση των δημόσιων οικονομικών, ύφεση και ανεργία και λαούς που βλέπουν πίσω από την τρέχουσα γερμανική πολιτική ένα Δ' Ράιχ. Αλλα χρόνια. Eνα λαϊκίστικο τέρας εκτρέφεται από την κρίση του ευρώ. Το βλέπουμε στον αυταρχισμό του ούγγρου πρωθυπουργού. Το βλέπουμε στον Μπερλουσκόνι που, υπό την πίεση της μετανάστευσης, ζητεί την αναστολή της Συνθήκης του Σένγκεν....
Το βλέπουμε στη Δανία που ανακοίνωσε μονομερώς την επανέναρξη ελέγχων στα σύνορα με τη Σουηδία και τη Γερμανία, επικαλούμενη την εγκληματικότητα και τη λαθρομετανάστευση (είναι πια θέμα χρόνου να σπάσουν και άλλες χώρες τη Συνθήκη, προτάσσοντας τα εθνικά τους συμφέροντα). Το βλέπουμε και στη Φινλανδία που, υπό την πίεση των εθνικιστών, απαιτεί εγγυήσεις από τις υπερχρεωμένες χώρες του ευρώ προκειμένου να συμμετάσχει στον δανεισμό τους (δίνοντας έτσι και σε άλλες χώρες το σύνθημα για να διατυπώσουν παρόμοιες απαιτήσεις). Οι κεντρομόλες πολιτικές που ακολουθούσαν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης προτού ξεσπάσει η κρίση του ευρώ, παραχωρούν σιγά σιγά τη θέση τους σε κεντρόφυγες.
Η πραγματική...
... ουτοπία, έλεγε ο φιλόσοφος Σλαβόι Ζίζεκ, δεν είναι η ιδέα πως θα μπορούσαμε να ζήσουμε σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο, αλλά η ιδέα πως θα μπορούσαμε να ζήσουμε εντελώς διαφορετικά μέσα στον ίδιο κόσμο. Στον κόσμο του ευρώ δεν αρκεί πια μια «αισθητική επέμβαση», έγραφε ο Βόλφγκανγκ Μινχάου στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς». Απαιτείται η μετάβαση σε ένα εντελώς διαφορετικό σύστημα. Η Ευρώπη είναι πεθαμένη, λένε πολλοί. Ναι, αλλά ποια Ευρώπη; ρωτάει ο Ζίζεκ. Και δίνει την απάντηση: «Η μεταπολιτική Ευρώπη του συμβιβασμού με τις διεθνείς αγορές, η Ευρώπη που επανειλημμένα απορρίφθηκε με δημοψηφίσματα, η τεχνοκρατική Ευρώπη των Βρυξελλών. Ομως, όσο και αν αυτό μοιάζει ουτοπικό, υπάρχει ακόμη περιθώριο για μια άλλη Ευρώπη: μια Ευρώπη που θα ξαναγίνει πολιτικοποιημένη και που θα στηρίζεται σε ένα κοινό πρόγραμμα χειραφέτησης, μια Ευρώπη στην οποία γεννήθηκε η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η Γαλλική και η Οκτωβριανή Επανάσταση».
Ο πειρασμός...
... της απόσυρσης σε πλήρως κυρίαρχα έθνη-κράτη είναι μεγάλος σε αυτή την κρίση, συνεχίζει ο Ζίζεκ. Ομως, αυτά τα κράτη εύκολα θα πέφτουν θύματα του διεθνούς κεφαλαίου, που θα ρίχνει το ένα εναντίον του άλλου. Γι' αυτό και τώρα, όσο ποτέ άλλοτε, η απάντηση στην κρίση πρέπει να είναι περισσότερο διεθνιστική και παγκόσμια από την παγκοσμιότητα του διεθνούς κεφαλαίου.       Πολιτική Επιθεώρηση   

Δεν υπάρχουν σχόλια: