Ξαναδιαβάζοντας Ηρόδοτο

Tης Χριστινας Κοψινη

Η ιστορία για το πώς ο Κροίσος σώθηκε είναι πασίγνωστη. Οταν εξήγησε στον Κύρο, ο οποίος τον οδήγησε στην πυρά, τον λόγο που επικαλούνταν γοερά τον Σόλωνα, τη γλίτωσε και στη συνέχεια έγινε σύμβουλός του. Κι όταν ο Κύρος ζήτησε γνώμη για το πώς να υποτάξει τους Μασσαγέτες, έναν πολεμοχαρή λαό στην περιοχή του σημερινού Ιράν, ο Κροίσος του είπε: «Οπως έχω μάθει, οι Μασσαγέτες αγνοούν και τα υλικά αγαθά και τον ευχάριστο τρόπο ζωής των Περσών. Λέω λοιπόν να σφάξουμε πολλά ζώα να τα μαγειρέψουμε και να στήσουμε τραπέζι μεγάλο με κάθε λογής τρόφιμα στο στρατόπεδό μας, να φέρουμε πολλούς κρατήρες αγνό κρασί και να αφήσουμε τις πιο αδύνατες μονάδες να το φυλάνε. Οι υπόλοιποι να τραβηχτούμε προς το ποτάμι. Αν δεν κάνω λάθος στον συλλογισμό μου, οι Μασσαγέτες θα επιτεθούν στο στρατόπεδο, βλέποντας όλα αυτά τα αγαθά και τότε εξαρτάται από εμάς να καταφέρουμε μεγάλα έργα». Ετσι περιγράφει ο Ηρόδοτος το σχέδιο του Κροίσου, στο πρώτο από τα εννέα βιβλία του, στην Κλειώ. Και το σχέδιο εφαρμόστηκε επιτυχώς. «Οι Μασσαγέτες έκαναν επίθεση με το ένα τρίτο του στρατού τους και σκότωσαν τους φρουρούς του στρατοπέδου. Ρίχτηκαν τότε στο φαΐ και στο κρασί και αργότερα στον ύπνο. Οι Πέρσες τότε επιτέθηκαν και σκότωσαν ορισμένους, ενώ άλλους τους αιχμαλώτισαν...»

Τι μου θυμίζει, τι μου θυμίζει…

Ισως ο συνειρμός φανεί τραβηγμένος, αλλά γιατί οι Μασσαγέτες του 6ου π.Χ. αιώνα μου θυμίζουν εμάς, τους Νεοέλληνες του 20ού και 21ου αιώνα; Αντικαταστήστε τα αχνιστά κρέατα και το ανέρωτο κρασί με τα «διαμερίσματα πολυτελούς κατασκευής», τα αυτοκίνητα θηριώδους κυβισμού, με τα τεραστίων διαστάσεων εξοχικά, με τα προϊόντα της νέας εποχής που με τόσο ενθουσιασμό καταστήσαμε τις τελευταίες δεκαετίες είδη πρώτης ανάγκης - τα ψηφιακά γκατζετάκια, τις τηλεοράσεις plasma, LCD ή 3D. Κι έπειτα, αντικαταστήστε τα όπλα με τα οποία σκότωσαν οι Πέρσες τους Μασσαγέτες -τα δόρατα, τα ξίφη- με τα δάνεια και τις πιστωτικές κάρτες που γέμισαν τα πορτοφόλια μας. Το εύκολο, δανεικό χρήμα που έρευσε τις τσέπες μας, τροφοδοτώντας μιαν ανάπτυξη που στηρίχτηκε στην κατανάλωση και όχι στην παραγωγή κατέληξε να γίνει μέσο πιστωτικού εξανδραποδισμού μας. Το χειρότερο είναι ότι οι πολιτικές ηγεσίες, όχι μόνο επαίροντο για την ιλιγγιώδη πιστωτική επέκταση που δημιούργησε έναν ογκώδη, αλλά ανάπηρο, τραπεζικό Λεβιάθαν, αλλά συμπεριφέρονταν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Επεσαν με απληστία πάνω στο εύκολο χρήμα, δανεικό ή κοινοτικό, που πρόσφεραν εχθροί και φίλοι χρηματοδοτώντας ουσιαστικά την παρακμή της χώρας. Και τελικά ήρθε η ώρα του λογαριασμού.

Το παράδοξο, τουλάχιστον στην ιστορία που διηγείται ο Ηρόδοτος, είναι ότι τελικά οι Πέρσες και ο βασιλιάς τους ηττήθηκαν από τους Μασσαγέτες, κι ο Κύρος βρήκε οικτρό θάνατο. Θα είναι ενδιαφέρον να δούμε αν η ιστορία θα επαναληφθεί -σαν τραγωδία ή φάρσα- μεταξύ στερημένων Νεοελλήνων και ευφυών πιστωτών.          kathimerini.gr