Μια συνάντηση πολύ αναμενόμενη. Και μια πολυ-καλλιτεχνική αλυσιδωτή αντίδραση. Στην καλλιτεχνική ατζέντα της σεζόν, καιρό τώρα είχαν υπογραμμιστεί οι ημερομηνίες 10 και 11 Δεκεμβρίου ως οι μοναδικές δύο μέρες στο «Παλλάς» όπου σε διπλές παραστάσεις (στις 9 μ.μ. και στις 11 μ.μ.) θα δούμε πώς σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Παπαϊωάννου τον νέο, βασισμένο στην ποίηση του Καβάφη, κύκλο τραγουδιών της Λένας Πλάτωνος, μουσικό έργο που είχε κάνει πρεμιέρα τον Ιούλιο στη Μικρή Επίδαυρο.
Τα 13 ασπρόμαυρα ερωτικά φιλμάκια, με τα οποία ο Δημήτρης Παπαϊωάννου συνοδεύει τα 13 μελοποιημένα από τη Λένα Πλάτωνος ποιήματα του Αλεξανδρινού, είναι το κυρίως δέλεαρ δύο διπλών συναυλιών στο «Παλλάς» (10, 11 Δεκεμβρίου) .... Στην παράσταση «ΚΚ» (ο τίτλος από το παιχνίδι των διδύμων ψηφίων που φτιάχνουν τα αρχικά του Κωνσταντίνου Καβάφη) και μόνον ο συνδυασμός της ρηξικέλευθης και πρωτοπόρου της ελληνικής ελεκτρόνικα Πλάτωνος με τον τολμηρό, πρωτίστως εικαστικό, Παπαϊωάννου, ήταν μια πρόκληση. Αλλά εδώ πρόκληση είναι κι αυτή η «αλυσίδα» συναντήσεων, προσώπων, προθέσεων και δημιουργικών δυνάμεων. Πρώτα η ξαφνική συνάντηση της Πλάτωνος με τον Καβάφη. Δεν ήταν όψιμη. Ηταν παλαιά, αλλά τότε απέκλειε το ενδεχόμενο να τον μελοποιήσει. Κι όμως, 28 χρόνια μετά τη μελοποίηση του Καρυωτάκη, ο Καβάφης την επισκέφτηκε αστραπιαία και κατεπειγόντως.
Η μελοποίηση 13 από τα γνωστότερα ποιήματά του («Τείχη», «Περιμένοντας τους βαρβάρους», «Κεριά», «Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον», «Πόλις» κ.ά.) έγινε χωρίς να απαρνηθεί τα καλλιτεχνικά «εργαλεία» της. Η ίδια έχει περιγράψει τα τραγούδια ως «ηλεκτρονικά λίντερ». Η μεγάλη φωνή αλλά και η ροκ προσωπικότητα του Γιάννη Παλαμίδα ανατρέπουν ωστόσο τον οποιοδήποτε ακαδημαϊσμό ανακαλεί ο όρος λίντερ. Τα τραγούδια είναι ηχητικά τοπία, που με φόντο άλλοτε την industrial electronica, άλλοτε μια μελαγχολική ροκ κι άλλοτε τις κάπως μεταφυσικές πιο κλασικότροπες μελωδικές γραμμές τής Πλάτωνος, εντάσσει τον Καβάφη σ' ένα σύγχρονο περιβάλλον, χωρίς καθόλου να του στερεί τη δυναμική του.
Αυτό το προκλητικό υλικό ποίηση - μελοποίηση - ερμηνεία βρέθηκε στα χέρια του Παπαϊωάννου, άρτι αφιχθέντος από τη Νέα Υόρκη, με πρόσφατες τις νέες προσλήψεις του στον κινηματογράφο και τη video art.
Γυρίζοντας 13 μικρά ασπρόμαυρα φιλμ έφτιαξε ένα 45λεπτό «εσωτερικό σενάριο» ή «sound design», όπως το 'χει χαρακτηρίσει. Θα προβάλλεται όσο διαρκεί το μουσικό έργο, χωρίς παύση, δημιουργώντας ένα παράλληλο οπτικό τοπίο που διευκολύνει τον θεατή να σκεφτεί βαθιά, συνεπώς να ακούσει προσεκτικότερα το μουσικό έργο.
Η χορογραφία, με την οποία έχουμε κυρίως συνδέσει τον Παπαϊωάννου, εδώ εφαρμόζεται στο μοντάζ: οι εικόνες κινούνται, χορεύουν, άλλοτε παρακολουθούν πιστά τα ποιήματα, άλλοτε ξεφεύγουν και προτείνουν μια άλλη εικόνα πέρα από τις λέξεις. Ουσιαστικά είναι μια πολύ προσωπική ανάγνωση της ποίησης του Καβάφη και της μουσικής της Πλάτωνος, με τον τρόπο του Παπαϊωάννου, που μοιάζει, απ' όσα έχει μέχρι στιγμής είπε, να επεδίωξε να πιάσει με την κάμερα την αίσθηση και το συνειρμό - και όχι να «υποτιτλίσει» οπτικά την ποίηση και τη μουσική.
Το θέαμα είναι «ακατάλληλο», όπως προειδοποιούν οι ίδιοι του οι συντελεστές. Κι αυτός ο ορισμός έχει εξάψει ακόμα περισσότερο την περιέργεια. Ο ίδιος ο Παπαϊωάννου έχει εξηγήσει ότι σε μερικά κομμάτια της παράστασης «υπάρχει πορνογραφικό υλικό. Οχι γυμνό, πορνογραφικό. Είναι ανακυκλωμένο και επεξεργασμένο πορνογραφικό υλικό από ελεύθερες στο Διαδίκτυο ιδιωτικές στιγμές ανθρώπων που τις έχουν πετάξει μέσα».
Ηδη η παράσταση έχει δημιουργήσει τον δικό της αστικό μύθο, που λέει ήδη ότι στη δική του οπτική ανάγνωση του καβαφικού σύμπαντος ο Παπαϊωάννου υπενθυμίζει με τρόπο καλλιτεχνικό και τολμηρό ότι ο μεγάλος ποιητής ήταν κι ένας ομοφυλόφιλος άντρας, που γοητευόταν από την ομορφιά του γυμνού ανδρικού σώματος.
Ο Παπαϊωάννου μαζί με τον Χρήστο Τζιόγκα έχει κάνει και τον σχεδιασμό των φωτισμών της παράστασης. Οι ενορχηστρώσεις είναι της Λένας Πλάτωνος, σε συνεργασία με τον Στέργιο Τσιρλιάγκο, που έχει επίσης αναλάβει να παίζει πλήκτρα και κιθάρα. Μπάσο παίζει ο Vlastur και ντραμς ο Tsiko.
info: Εισιτήρια προπωλούνται στο «Παλλάς» (Βουκουρεστίου 5), στα βιβλιοπωλεία «Παπασωτηρίου», στην τράπεζα Πειραιώς (μέσω easy ticketing) και στο www.elthea.gr.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου