Δευτέρα 29 Νοεμβρίου 2010

Βία

 Της Χριστιάννας Λούπα   Παραθέτουμε μερικές ημερομηνίες που έχουν παγκόσμια οριστεί για να μας θυμίζουν κάποια πράγματα, τα οποία ασφαλώς σε μια υγιή κοινωνία όφειλαν να μην υπάρχουν:
19 Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της παιδικής κακοποίησης.
25 Νοεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της βίας εναντίον των γυναικών
15 Ιουνίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της βίας εναντίον των ηλικιωμένων
4 Οκτωβρίου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της βίας εναντίον των ζώων
Όσο περισσότερες παρόμοιες επέτειοι υπάρχουν ωστόσο, τόσο περισσότερο γίνεται φανερή η νοσηρότητα της κοινωνίας μας και η ύπαρξη της βίας ως ειδοποιού διαφοράς του ανθρώπινου γένους.... Τι συμβαίνει άραγε με τον άνθρωπο; Υπάρχει άραγε η βία μέσα στην ανθρώπινη ψυχή, ως κληρονομικό χαρακτηριστικό γονιδιακά προκαθοριζόμενο ή είναι επίκτητο χαρακτηριστικό; Υπάρχουν «γονίδια βίας»; Γιατί άλλοι άνθρωποι είναι βίαιοι και άλλοι όχι; Ισχύει άραγε αυτό που λέγεται ότι ο βίαιος ενήλικας είναι ένα κακοποιημένο παιδί;
Το πιθανότερο, σύμφωνα με τους μελετητές της ανθρώπινης συμπεριφοράς πάντως, είναι ότι πρόκειται για μια αλληλεπίδραση παραγόντων, στην οποία αναμφίβολα εμπλέκεται η παιδική μας ηλικία. Παιδιά ή έφηβοι που δέχτηκαν βία οποιουδήποτε είδους, όπως σωματική, σεξουαλική ή ψυχολογική ή έγιναν μάρτυρες σκηνών βίας, κυρίως στο οικογενειακό τους περιβάλλον, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εξελιχθούν σε βίαιους ενήλικες.
Αποδέκτες της βίας εξ άλλου, είναι άτομα εξαρτημένα από τον δράστη ή άτομα τα οποία λόγω της φυσικής ή ψυχικής τους κατάστασης είναι αδύναμα να αντιδράσουν, με λίγα λόγια οι ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες, όπως παιδιά, ηλικιωμένοι, γυναίκες, άτομα με νοητική στέρηση, αιχμάλωτοι σε καιρό πολέμου, κρατούμενοι στις φυλακές, τρόφιμοι ιδρυμάτων κλπ. Επί πλέον, θα ήταν απρέπεια να παραλείψουμε να αναφέρουμε και τα ανυπεράσπιστα ζώα, ως σημαντικό αποδέκτη της ανθρώπινης βίας, η κακοποίηση των οποίων μάλιστα έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας τελευταία.
Τιμωρία; Ασφαλώς. Και μάλιστα αμείλικτη.
Πρόληψη; Η αιχμή του δόρατος. Η αρχή του νήματος. Η έλλειψή της δεν είναι παρά η πηγή των περισσότερων δεινών. Πού βρίσκεται το κοινωνικό κράτος όταν τα παιδιά κακοποιούνται μέσα στην ίδια τους την οικογένεια, όταν ζητιανεύουν εγκαταλειμμένα στα φανάρια; Πού βρίσκεται το κράτος Πρόνοιας όταν δεν γίνεται αυστηρός έλεγχος στο προσωπικό και τις συνθήκες των ιδρυμάτων; Να θυμίσω το περιστατικό της αυτοκτονίας του άτυχου νέου πριν έναν περίπου χρόνο στη Στέγη Ανηλίκων Βόλου; Να θυμίσω ότι στις ελληνικές φυλακές λειτουργούν ελάχιστα σχολεία δεύτερης ευκαιρίας, που θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν μία περγαμηνή κοινωνικής επανένταξης σε πολλούς πρώην φυλακισμένους, οι οποίοι μοιραία θα στραφούν ξανά στο έγκλημα και τη βία, αφού θα εγκαταλειφθούν χωρίς καμία βοήθεια σε μία ολότελα εχθρική γι αυτούς κοινωνία; Και πόσα άλλα…
«Η βία, λοιπόν, αναπαράγεται από την οικογένεια που είναι ένας χώρος εκμάθησης της βίας, μεταβιβάζει τις κοινωνικές αξίες και νομιμοποιεί τη βία ως μέσο πειθαρχίας», παρατηρεί η κυρία Βάσω Αρτινοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Εγκληματολογίας του τμήματος Ψυχολογίας του Παντείου και συμπληρώνει: «Παρατηρείται επίσης συλλογική αποδοχή και εξύψωση της βίας από τα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Υπάρχει βία στον αθλητισμό, υπάρχει βία στην πολιτική, υπάρχει βία στο στρατό. Περιλαμβάνονται επίσης και οι αυτοκτονίες (τετελεσμένες ή/και απόπειρες) που είναι μια μορφή επιθετικότητας, που στρέφεται κατά του ίδιου μας του εαυτού. Υπάρχει μια σαφής κυκλική διαδικασία αναπαραγωγής της βίας».
Το σίγουρο είναι ότι το ελλιπέστατο κοινωνικό μας σύστημα, αντί να καταπολεμά τη βία, δεν κάνει τίποτε άλλο από το να την αναπαράγει και πως στο εδώλιο του κατηγορουμένου πολύ συχνά δεν θα έπρεπε να κάθεται ο δράστης, αλλά η ίδια η Πολιτεία.
Και μην ξεχνάμε: Η βία δεν αφορά μόνο τα θύματα. Αφορά τον καθέναν από μας ξεχωριστά. Είναι υπόθεση όλων μας, γιατί όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά αποτελούμε την κοινωνία.
Χριστιάννα Λούπα                               Palmografos.com   

Δεν υπάρχουν σχόλια: