Κόμματα και δημοκρατία

ΡΕΝΑ ΔΙΑΚΙΔΗ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΤΗς ΡΟΔΟΥ

Αν όλοι οι πολίτες που απειλούν ότι δεν θα πάνε να ψηφίσουν στις εκλογές του Νοεμβρίου, πραγματοποιήσουν την απειλή τους, τότε, σε 40 μέρες περίπου από σήμερα, ίσως οι συμμετέχοντες στην εκλογική αναμέτρηση βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων. Καθημερινά στα δημοσιογραφικά γραφεία και στις εκπομπές, οργισμένοι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να εκτονώσουν την οργή τους, απειλώντας ότι δεν πρόκειται να ψηφίσουν, ότι θα ρίξουν λευκό, ενώ στην καλύτερη περίπτωση δηλώνουν ότι θα επιλέξουν εκείνο το συνδυασμό που δεν έχει σχέση με κόμματα.

Είναι φανερό ότι τα κόμματα βρίσκονται πλέον στο ναδίρ της αξιοπιστίας τους. Έχουν πάψει προ πολλού να είναι δημοφιλή, ως εκ τούτου η εμμονή τους να χρίσουν υποψηφίους, ενέχει μεγάλο ρίσκο. Βάσιμα μπορεί να συμπεράνει κάποιος ότι αδυνατούν να συνειδητοποιήσουν τι ακριβώς συμβαίνει στην κοινωνία. Αν το είχαν συνειδητοποιήσει, σίγουρα δεν θα είχαν συμβεί όσα συνέβησαν τους τελευταίους μήνες με τις διαδικασίες...
– παρωδία γι την επιλογή υποψηφίων, τόσο στο ΠΑΣΟΚ, όσο και στη Νέα Δημοκρατία, χωρίς να υστερούν σε έλλειμμα σοβαρότητας και τα μικρότερα κόμματα.

Οφείλω να παραδεχτώ ότι με εξοργίζει αυτή η στάση των πολιτών, που χωρίς να  το συνειδητοποιούν, έχουν πέσει θύματα μιας συντονισμένης προπαγάνδας αποϊδεολογικοποίσης και απολιτικοποίησης. Με εξοργίζει και με ανησυχεί. Πιο πολύ όμως με εξοργίζει και με ανησυχεί η διαπίστωση ότι δεν διαθέτω επιχειρήματα να αντιτάξω στην δικαιολογημένη αποστροφή της κοινωνίας απέναντι στα κόμματα. Ότι κι αν επικαλεσθώ μοιάζει με ανέκδοτο. Κόμματα φορείς πολιτικής;  Κόμματα πυλώνες της δημοκρατίας. Στα αφτιά των περισσοτέρων δεν είναι παρά ανέκδοτα!

Ακόμα πιο εξοργιστική είναι οι διαπίστωση ότι αυτοί που πραγματικά θα έπρεπε να ανηχυχούν από τα φαινόμενα των καιρών, αδιαφορούν προκλητικά, Αγρόν αγοράζουν (στην κυριολεξία, αν κρίνουμε από τα πόθεν έσχες). Χρόνια τώρα συζητάμε για την κρίση του πολιτικού συστήματος στη χώρα μας, αλλά καμία πρωτοβουλία δεν αναλήφθηκε για την αναστροφή του κλίματος. Κάποιες εξαγγελίες είχε κάνει τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής του ο Γιώργος Παπανδρέου, είχε φωνάξει μάλιστα και τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς, συναντήθηκαν και με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και η προσπάθεια έσβησε μαζί με τα φλας της δημοσιότητας. Όλα συνεχίζουν ως έχουν, ακάθεκτοι οι πάντες στην εκμετάλλευση μέχρι εσχάτων της ευκαιρίας που τους δόθηκε, συμμετοχής στο πολιτικό σύστημα της χώρας. Για να φτάσουμε στην κυνική δήλωση Πάγκαλου «ήμασταν όλοι φαύλοι» με την αναγκαία προσθήκη «αλλά στη ΝΔ είναι πιο φαύλοι», λες και συναγωνίζονται στο πρωτάθλημα φαυλότητας! Για να μην αναφερθώ και στη στάση ζωής πολλών κομματικών παραγόντων και σε τοπικό επίπεδο, με συμπεριφορές και επιλογές που έχουν επικριθεί από την τοπική κοινωνία και ρίχνουν νερό στο μύλο της απαξίωσης πολιτικών και πολιτικής. Αδιαφορούν και αυτοί.

 Την ίδια ώρα παρατηρώ μια αντίφαση στις απαντήσεις των πολιτών στις δημοσκοπήσεις. Μεγάλα τα ποσοστά της απογοήτευσης από τα κόμματα και τους πολιτικούς,  Υψηλά τα ποσοστά του «κανένα», τόσο που αν οι εκλογές γίνονταν  αύριο, το κύριο λόγο θα είχαν η αποχή, τα λευκά και τα άκυρα . Ταυτόχρονα,  το 81% των πολιτών είναι δυσαρεστημένοι από τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία (το τελευταίο Ευρωβαρόμετρο της Public Issue, για τον ΣΚΑΙ).

 Είναι φανερό ότι οι πολίτες, σε πολύ μεγάλο βαθμό δεν συνειδητοποιούν ότι η άρνηση συμμετοχής, απόρροια της απαξίωσης του πολιτικού συστήματος, δηλαδή των κομμάτων, στην πραγματικότητα ενισχύει το έλλειμμα δημοκρατίας. Δεν συνειδητοποιούν, ότι στέφοντας την πλάτη σε κόμματα και πολιτικούς δημιουργούν τις ιδανικότερες συνθήκες για μια ακόμη περισσότερο ελλειμματική δημοκρατία. Η εξουσία ασκείται με όλο και λιγότερη λαϊκή συμμετοχή. Ο λαός είναι όλο και λιγότερο κυρίαρχος. Η άποψή του δεν ακούγεται πια μέσα στα κόμματα, δεν ακούγεται επί της ουσίας πουθενά.

 Εν κατακλείδι,  τα κόμματα πριν από την χρεοκοπία της χώρας... χρεοκόπησαν τα ίδια όταν αρνήθηκαν τις καταβολές τους, όταν αρνήθηκαν να υπερασπισθούν στην πράξη τους λόγους για τους οποίους δημιουργήθηκαν.

Απόρροια αυτού του γεγονότος, ο εκφυλισμός τους και ταυτόχρονα ο εκφυλισμός της πολιτικής, άρα και της δημοκρατίας, αφού τα κόμματα παραμένουν οι μοναδικοί φορείς άσκησης πολιτικής και η πολιτική είναι συνυφασμένη με τη Δημοκρατία. Όταν ένας κρίκος αυτής της άρρηκτης σχέσης «αρρωστήσει» τότε αρρωσταίνει όλο το οικοδόμημα.

Οι πολιτικοί δείχνουν να αδιαφορούν για τη σοβαρότητα της νόσου. Γι αυτό κ κρίση βαθαίνει σε όλα τα επίπεδα. Και η χρεοκοπία το ίδιο. Ας  κατανοήσουν τουλάχιστον οι πολίτες τη σοβαρότητα της συγκυρίας. Αντί να απειλούν με αποχή, ας πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Οι εκλογές της αυτοδιοίκησης είναι μια ευκαιρία.