Η νέα χρονιά βρίσκει την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ να συμπληρώνει τις πρώτες 100 ημέρες που η ίδια είχε θέσει ως χρονικό περιθώριο για να δώσει το στίγμα της και τα πρώτα δείγματα γραφής ενός νέου ύφους διακυβέρνησης, μιας διαφορετικής πολιτικής αντίληψης, κουλτούρας και πρακτικής.
Θα έλεγα ότι ο απολογισμός αυτού του διαστήματος είναι θετικός. Παρά τα όποια λάθη και καθυστερήσεις, ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι η νέα κυβέρνηση, πέραν της τιτάνιας προσπάθειας της ανόρθωσης της οικονομίας της χώρας και της αποκατάστασης της αξιοπιστίας σε εξωτερικό και εσωτερικό, τόλμησε στο διάστημα αυτό να ανοίξει όλα τα μεγάλα ζητήματα και να διακηρύξει την απόφασή της να τα λύσει. Διαφάνεια, φορολογικό, ασφαλιστικό, λειτουργία του τραπεζικού συστήματος, διοικητική μεταρρύθμιση, περιβαλλοντικά ζητήματα…. Όλα αυτά και άλλα ακόμη, βρίσκονται στο τραπέζι της ανοιχτής διαβούλευσης, μια διαδικασία που για πρώτη φορά εφαρμόζεται και που μπορεί να επιφέρει καθυστερήσεις, είναι όμως πιο σημαντικό το ότι κάνει πράξη τη συμμετοχική δημοκρατία (αν και συνιστά πλεονασμό αφού δημοκρατία χωρίς συμμετοχή δεν νοείται, εν τούτοις ο όρος επικράτησε για να εκφράσει την ανάγκη συμμετοχής του πολίτη στη διαμόρφωση των κομματικών και κυβερνητικών αποφάσεων). Λάθη και καθυστερήσεις ήταν αναμενόμενο να υπάρξουν όταν επιχειρούνται εκ βάθρων δομικές αλλαγές του πολιτικού συστήματος, τα αποτελέσματα των οποίων δεν θα γίνουν άμεσα μετρήσιμα. Υπό αυτή την έννοια, είναι πολύ δύσκολο να αποτιμηθεί σήμερα το έργο της παρούσας κυβέρνησης. Μια ς κυβέρνησης και κυρίως ενός πρωθυπουργού, που δείχνει αποφασισμένος να αλλάξει την Ελλάδα.
Το στοίχημα του Παπανδρέου είναι στοίχημα της χώρας
Δεν είναι εύκολο να αλλάξει η Ελλάδα. Δεν είναι εύκολο να χτυπηθούν κατεστημένες δομές, συντεχνίες, συμφέροντα που κρατούν επί δεκαετίες σε κατάσταση ομηρίας το πολιτικό σύστημα της χώρας. Το αντίθετο. Είναι βέβαιο ότι θα αντιδράσουν σθεναρά, όπως συνέβη πολλές φορές μέχρι σήμερα, κάθε φορά που έστω και σε επίπεδο εξαγγελιών και μόνο, επιχειρείτο να τεθούν κανόνες στο παιχνίδι. Σε αυτή τη χώρα, το ίδιο ερώτημα παρέμενε επί δεκαετίες ανοιχτό. «Ποιος πραγματικά κυβερνά αυτή τη χώρα»; Ο Γιώργος Παπανδρέου εμφανίζεται σήμερα περισσότερο αποφασισμένος από τους προκατόχους του πρωθυπουργούς να κυβερνήσει την Ελλάδα. Προφανώς έχει αντιληφθεί ότι δεν υπάρχουν πλέον άλλα περιθώρια. Οι ανατροπές πρέπει να γίνουν τώρα. Τώρα ή ποτέ. Το 2010 είναι μια χρονιά ορόσημο που θα κρίνει το μέλλον της Ελλάδας. Το στοίχημα δεν αφορά προσωπικά τον Παπανδρέου ή την κυβέρνησή του. Το στοίχημα αφορά τη χώρα. Αυτό όμως που έχει αντιληφθεί ο Παπανδρέου, δεν είναι βέβαιο ότι το έχουν αντιληφθεί και οι υπόλοιποι στο ΠΑΣΟΚ, παρά την κρισιμότητα της συγκυρίας. Είτε γιατί αδυνατούν είτε γιατί δεν θέλουν.
Κόμμα και κυβέρνηση. Μαζί ή χωριστά;
Αυτή την ώρα, τα προβλήματα της κυβέρνησης δεν προέρχονται από την αντιπολίτευση. Τα μικρά κόμματα συνεχίζουν την εκ του ασφαλούς κριτική τους, αφού ποτέ δεν θα βρεθούν στη θέση να κριθούν τα ίδια σε επίπεδο εφαρμοσμένης πολιτικής. Όσο για τη Νέα Δημοκρατία, έχει πολύ δρόμο μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας αναδόμησής της. Παράλληλα, ήταν κυβέρνηση μέχρι προχθές, οπότε δύσκολα πείθει σήμερα ο αντιπολιτευτικός της λόγος. Οι όποιες αντιπολιτευτικές θέσεις διατυπώνονται από το νέο αρχηγό της Αντώνη Σαμαρά, είναι περισσότερο για εσωκομματική κατανάλωση και για την τιμή των όπλων.
Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ διάγει μια ήρεμη περίοδο, όπου ανενόχλητη μπορεί να συνεχίσει το έργο της και να εφαρμόσει την πολιτική της, με νωπή ακόμη την ισχυρή λαϊκή εντολή, που της δίνει τη δυνατότητα να προχωρήσει άμεσα σε ρήξεις και ανατροπές με το μικρότερο δυνατό πολιτικό κόστος. Είναι έτσι; Πολύ καλό για να είναι αληθινό…
Το ερώτημα που κατ’ αρχή θα πρέπει να απαντηθεί είναι εάν κυβέρνηση και κόμμα είναι ένα και το αυτό, ή αν είναι δύο διαφορετικές οντότητες. Οι πιο ρομαντικοί θα απαντήσουν ότι κυβέρνηση και κόμμα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Οι πιο ρεαλιστές, θα πουν ότι ανάμεσα στα δύο υπάρχει χάσμα. Ένα χάσμα που θα πρέπει το ταχύτερο να εκλείψει.
Χάσμα στελεχών
Τα χάσμα μεταξύ κόμματος και κυβέρνησης δεν δημιουργείται εξαιτίας της διαφοροποίησης ορισμένων στελεχών επί κάποιων κυβερνητικών αποφάσεων. Αντιθέτως, πρόκειται για μια δημοκρατική και επιβεβλημένη διαδικασία. Ούτε είναι δυνατόν να ποινικοποιείται η αντίθετη άποψη, στη λογική της στείρας κομματικής πειθαρχίας. Το πρόβλημα δεν είναι η αντίθετη πολιτική άποψη. Το πρόβλημα είναι αλλού.
Είναι κοινό μυστικό ότι σήμερα υπάρχουν μέσα στο ΠΑΣΟΚ στελέχη που αρνούνται να αντιληφθούν ότι ο κύκλος τους μέσα στην κυβέρνηση έχει κλείσει. Ότι προσέφεραν όσα θα μπορούσαν να προσφέρουν και ήρθε η ώρα να περάσουν στα μετόπισθεν, βοηθώντας με την πολύτιμη πολιτική τους εμπειρία τους νεότερους που ήλθαν. Στελέχη που όλα αυτά τα χρόνια, μέσα στο ΠΑΣΟΚ, είτε από θέσεις κομματικές είτε από θέσεις κυβερνητικές, απέκτησαν τα πάντα. Πολιτική ισχύ, δόξα, φήμη, χρήματα γι’ αυτούς και τα τρισέγγονά τους, πολυτελή πολιτικά γραφεία εκατοντάδων τετραγωνικών μέτρων, υπερπολυτελείς κατοικίες, προνομιακές σχέσεις με εκδοτικά συγκροτήματα και ΜΜΕ. Απέκτησαν τα πάντα σε σημείο, απλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ να ισχυρίζονται σήμερα πως όταν οι ίδιοι πάλευαν για τις ιδέες του Κινήματος, κάποιοι άλλοι πάλευαν για την προσωπική ευημερία τους και μόνο.
Η εκ των έσω αμφισβήτηση
Για όλα όμως υπάρχει ένα τέλος, κυρίως όταν αυτή η εικόνα και η νοοτροπία δεν συνάδει με το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου. Εκείνοι που ανήκουν σε αυτήν την κατηγορία, όπως και εκείνοι που εκφράζουν μια άλλη εποχή και έχουν ξεπεραστεί από τα πράγματα, ήταν λογικό να παραμείνουν εκτός σημερινής κυβέρνησης. Δεν είναι όμως καθόλου λογικό, να επιδεικνύουν τώρα παροιμιώδη μικροψυχία. Επιβεβαιώνοντας με τη στάση τους ότι η επιλογή του Γ. Παπανδρέου, να τους αφήσει εκτός νυμφώνος ήταν σωστή, σήμερα εύχονται να αποτύχει η κυβέρνηση. Αμφισβητώντας ανοιχτά τη δυνατότητα της κυβερνητικής ομάδας περί τον Γιώργο Παπανδρέου, την οποία θεωρούν απολίτικη και ανίκανη να επιτύχει λύσεις στα μεγάλα προβλήματα της χώρας.
Και κάνουν ό,τι μπορούν, με όσα μέσα διαθέτουν για να συμβάλουν στην αποτυχία, όσο κι αν στις δημόσιες δηλώσεις τους εμφανίζονται ενωτικοί, συναινετικοί ή απλά συγκαταβατικοί.
Μετά από εκείνους, το χάος!
Στοιχειώδης πολιτική υπευθυνότητα, δεδομένου του οριακού σημείου που βρίσκεται η χώρα, όχι μόνο από πλευράς οικονομίας αλλά και από απόψεως αξιοπιστίας των θεσμών και της πολιτικής αυτής καθαυτής, επιβάλει αυτή την ώρα μια άλλη πολιτική στάση, γνώμονας της οποίας θα πρέπει να είναι η κοινή πορεία, η στήριξη και η βοήθεια της κυβέρνησης από όλους όσοι διαθέτουν κυβερνητική εμπειρία και πολιτική ευελιξία. Το μεγάλο πλεονέκτημα του ΠΑΣΟΚ είναι ότι διαθέτει αξιολογότατο στελεχιακό δυναμικό , που θα ζήλευε το οποιοδήποτε κόμμα. Που αν λειτουργήσει συλλογικά είναι ανίκητο.
Θα ήταν κρίμα αυτό το δυναμικό να αναλωθεί σε υπόγειες διαμάχες με βάση προσωπικά και μικροπολιτικά κίνητρα. Το ΠΑΣΟΚ τους χρειάζεται όλους. Και όλοι πρέπει να αντιληφθούν ότι οι εποχές έρχονται και παρέρχονται , τα στελέχη όμως μένουν και διαμορφώνουν τη στάση τους ανάλογα με τα ζητούμενα της κάθε εποχής. Άλλωστε ένας μεγάλος πολιτικός δεν κρίνεται μόνο από τις ημέρες της παντοδυναμίας του. Κρίνεται – και ίσως περισσότερο – από τον τρόπο που ξέρει να υποχωρεί, να δίνει τη θέση του στους νεότερους ή ακόμη και να αποχωρεί.
Ίσως εδώ να σκεφτεί κανείς , ότι μάλλον είναι δύσκολο αυτό να συμβεί σε στελέχη που έφθασαν στα ανώτερα κομματικά και κυβερνητικά κλιμάκια αλλά το μόνο που δεν σκέφτηκαν όλα αυτά τα χρόνια ήταν να αφήσουν στελέχη πίσω τους που θα αποτελούσαν την εγγύηση για τη συνέχεια του Κινήματος. Ίσως αυτό να εξηγεί και τη σημερινή τους στάση. Διότι προφανώς πιστεύουν ότι μετά από εκείνους ακολουθεί το χάος….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου