Τα ''απαγορευμένα'' της λογοτεχνίας

Υπάρχουν ορισμένα βιβλία, τα οποία αντιμετωπίστηκαν με οργή από τα συντηρητικά κομμάτια μιας κοινωνίας, επειδή «προσέβαλαν» τα ήθη, τις αξίες, το πολιτικό και κοινωνικό status quo, επειδή προκάλεσαν την ηθική. Αλλες πάλι φορές γιατί απλά οι συγγραφείς τους τόλμησαν να γράψουν όσα η κοινωνία δεν μπορούσε καν να φανταστεί ή δεν ήθελε να φανταστεί.

Το βιβλίο «Lady Chatterley's Lover» (ο εραστής της λαίδης Τσάτερλι) του D.H.Lawrence, προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων με τις τολμηρές ερωτικές περιγραφές και απαγορεύτηκε σε ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλία. Στο τελευταίο μυθιστόρημα του, ο D.H.Lawrence περιγράφει τις ερωτικές περιπέτειες της Connie Chatterley, η οποία όντας ανικανοποίητη από τον γάμο της με τον παράλυτο βετεράνο πολέμου, Clifford Chatterley, καταφεύγει στην ερωτική συντροφιά ενός άλλου άντρα. Η απαγόρευση του βιβλίου άρθηκε σε Αμερική και Βρετανία, το 1959 και 1960 αντίστοιχα.

To Naked Lunch του William S. Burroughs απαγορεύτηκε από το δικαστήριο της Βοστόνης το 1962. Το βιβλίο κυκλοφόρησε και πάλι το 1966, με τις αφηγήσεις του William Lee να μεταφέρουν τον αναγνώστη σε ένα κόσμο παρανοϊκό, για να γίνει απλά ένα από τα πιο σημαίνοντα κείμενα της αμερικανικής λογοτεχνίας του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα αλλά και ένα μέρος της τριλογίας της μπιτ λογοτεχνίας, την οποία συμπληρώνουν «Ο δρόμος» του Κέρουακ και το «Ουρλιαχτό» του Γκίνσμπεργκ.

Το βιβλίο του Ray Bradbury, «Fahrenheit 451», αναφέρεται σε μία κοινωνία όπου τα βιβλία είναι απαγορευμένα, με την μνήμη και τη γνώση να αποτελούν «έγκλημα». Σε αυτή τη κοινωνία δεν υπάρχουν πυροσβέστες, αλλά μόνο πυροδότες, άνθρωποι που μοναδικός σκοπός τους είναι να καίνε βιβλία για να διαφυλάσσουν τις ιερές αξίες της κοινωνίας. Το βιβλίο απαγορεύτηκε σε διάφορες Αμερικανικές πολιτείες και σε σχολεία ανά τον κόσμο.

Το «Λολίτα» του Vladimir Nabokov, όταν εκδόθηκε το 1955 προκάλεσε μία έκρηξη αντιδράσεων σε όλο το κόσμο και απαγορεύτηκε, προσωρινά, σε χώρες όπως η Γαλλία, η Βρετανία, η Νότια Αφρική κ.α........ Ο Nabokov περιγράφει τον παθιασμένο έρωτα ενός μεσήλικα για την ανήλικη, 13χρονη Λολίτα και τις σεξουαλικές τους σχέσεις. Το βιβλίο καθιέρωσε τον Nabokov ως ένα από τους πλέον πρωτότυπους συγγραφείς του 20ου αιώνα.

Ο Gustave Flaubert με το βιβλίο του Madame Bovary, θα αφήσει για πάντα το στίγμα του στην παγκόσμια λογοτεχνία αλλά και θα σοκάρει την κοινωνία του με αποτέλεσμα να του ασκηθεί δίωξη και το έργο του να απαγορευτεί στη Γαλλία. Ο ίδιος αθωώθηκε το 1857. Το βιβλίο περιγράφει τις ερωτικές περιπλανήσεις της γυναίκας ενός γιατρού, της Emma Bovar, η οποία ερωτεύεται έναν άλλο άντρα και διατηρεί παράλληλη σχέση μαζί του. Η Bovar, ονειροπόλα και γοητευμένη επιθυμεί να «δραπετεύσει» με τον εραστή της, ωστόσο αυτός απλά αδιαφορεί για το μέλλον τους. Θα ακολουθήσουν κι άλλες σχέσεις πάντα με την ίδια κατάληξη και η ηρωίδα θα αποφασίσει να δώσει τέλος στη ζωή της.

«Ο Ηγεμόνας» του Niccolo Machiavelli, αποτελεί ένα από τα πλέον επαναστατικά του έργα, καθώς αρνείται ότι μέχρι τότε θεωρείτο δεδομένο για την πολιτική. Αρνείται την παραδοσιακή πολιτική και στρέφεται στο άτομο, ακόμη κι αν η προσέγγιση είναι αρκετά κυνική. Ο Πάπας απαγόρευσε το έργο του καθώς συγκρούονταν με τις χριστιανικές πεποιθήσεις ενώ γα αιώνες το έργο του αντιμετωπίστηκε αρνητικά. Σταδιακά όμως ο Μακιαβέλι κέρδισε την αναγνώριση της δημιουργίας μιας καθαρής πολιτικής σκέψης, σε μια περίοδο που κανείς άλλος δεν είχε τολμήσει να σκεφτεί. Η κυνικότητα του έργου του θα δημιουργήσει και τον όρο «Μακιαβελισμός».

Αν και το «A Farewell to Arms» του Ernest Hemingway μοιάζει να μην προκαλεί, ωστόσο είχε απαγορευθεί σε ορισμένες Αμερικανικές πολιτείες για το λεπτομερές σεξουαλικό περιεχόμενο του αλλά και στην Ιταλία, για την περιγραφή την οποία κάνει σχετικά με την συντριβή και υποχώρηση των ιταλικών στρατευμάτων στην μάχη του Καπορέτο.

Το «Les 120 journées de Sodome» του Μαρκίσιου Ντε Σαντ είναι απλά ένα από τα πιο διαστροφικά βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το βιβλίο έχει επανειλημμένα απαγορευτεί. Η ιστορία απλή, τέσσερις πλούσιοι άνδρες οι οποίοι προσπαθούν να ικανοποιήσουν όλες τους τις επιθυμίες, πέρα από κάθε ηθική. Το αποτέλεσμα απλά παρανοϊκό.

Το τελευταίο «απαγορευμένο», είναι το «1984», του George Orwell, μια νουβέλα στην οποία περιγράφεται μια χώρα που βρίσκεται κάτω από ένα απολυταρχικό καθεστώς, το οποίο ελέγχει όλους τους ανθρώπους. Η χώρα βρίσκεται σε συνεχή πόλεμο με δύο άλλες υπερδυνάμεις, ενώ χαρακτηριστική είναι η αναφορά στον «Μεγάλο Αδελφό», τον ανύπαρκτο πολιτικό ηγέτη που παρακολουθεί τα πάντα. Το βιβλίο γράφτηκε το 1948, με σαφείς παραπομπές στην τότε εποχή. Το αριστούργημα του Orwell απαγορεύτηκε στη Σοβιετική Ένωση το 1950, αλλά και στις ΗΠΑ και την Μεγάλη Βρετανία κατά τη διάρκεια της κρίσης των πυραύλων στη Κούβα.

Πηγή: Independent        tvxs.gr