Πέμπτη 28 Ιανουαρίου 2010

«Γιγάντιο άλμα» η απευθείας μετατροπή δερματικών κυττάρων σε νευρώνες


Για πρώτη φορά ερευνητές κατάφεραν να μετατρέψουν δερματικά κύτταρα σε λειτουργικούς νευρώνες χωρίς να χρησιμοποιήσουν φυσικά ή τεχνητά βλαστικά κύτταρα. Θεωρούν πως πρόκειται για ένα «γιγάντιο άλμα» που τους φέρνει πιο κοντά στη δυνατότητα καλλιέργειες οποιουδήποτε ιστού.
Ο θόρυβος γύρω από τα λεγόμενα βλαστικά κύτταρα ξεκίνησε όταν οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν ότι τα κύτταρα των πρώιμων εμβρύων έχουν τη δυνατότητα να διαφοροποιηθούν σε οποιοδήποτε εξειδικευμένο κύτταρο του σώματος.
Το 2007 κατάφεραν να παρακάμψουν την ανάγκη χρήσης εμβρύων, δημιουργώντας τα πρώτα τεχνητά πολυδύναμα βλαστοκύτταρα (iPS) από ώριμα κύτταρα δέρματος. Στην περίπτωση αυτή, όμως, τα δερματικά κύτταρα έπρεπε να επαναπρογραμματιστούν με την εισαγωγή επιπλέον γονιδίων, τα οποία επαναφέρουν τα κύτταρα στην πολυδύναμη κατάστασή τους.
Τώρα, ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ αναφέρουν στο περιοδικό Nature ότι κατάφεραν να μετατρέψουν δερματικά κύτταρα ποντικού σε νευρώνες σε ένα βήμα και σε διάστημα μόλις μίας εβδομάδας.
«Η μελέτη αυτή είναι ένα γιγάντιο άλμα προς τα εμπρός»........... δήλωσε ο Δρ Ίρβινγκ Ουάισμαν, διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογίας Βλαστικών Κυττάρων και Αναγεννητικής Ιατρικής του Στάνφορντ, το οποίο μάλιστα κατοχύρωσε την τεχνική με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής τον Δρ Μάριους Ουέρνινγκ, μόλυνε τα δερματικά κύτταρα με έναν γενετικά τροποποιημένο φακοϊό ο οποίος λειτούργησε ως φορέας για την εισαγωγή τριών επιπλέον γονιδίων. Τα γονίδια αυτά περιέχουν την πληροφορία για τη σύνθεση μεταγραφικών παραγόντων, δηλαδή μορίων που ρυθμίζουν τη λειτουργία άλλων γονιδίων.
Σε διάστημα λίγων ημερών, η καλλιέργεια έδωσε «πλήρως λειτουργικούς νευρώνες», οι οποίοι «κάνουν ό,τι κάνουν και οι νευρώνες στον εγκέφαλο.
Η νέα τεχνική παρουσιάζει τρία ακόμα πλεονεκτήματα. Πρώτον, η καλλιέργεια είναι πιο σταθερή σε σχέση με τις καλλιέργειες iPS. Δεύτερον, αυξάνει την αποτελεσματικότητα στο 20%, ποσοστό 10 φορές μεγαλύτερο σε σχέση με τη μέθοδο των iPS.
Οι ερευνητές ελπίζουν τώρα να επαναλάβουν το επίτευγμα σε ανθρώπινα κύτταρα και να δημιουργήσουν περισσότερους τύπους ιστών.
Ίσως στο μέλλον να είναι δυνατή η εφαρμογή της μεθόδου απευθείας στο ανθρώπινο σώμα, ανέφερε στο Reuters o Δρ Ουέρνινγκ: «Στον εγκέφαλο, για παράδειγμα, έπειτα από τα εγκεφαλικά επεισόδια ή άλλου είδους βλάβες, υπάρχει συχνά υπέρμετρος πολλαπλασιασμός νευρικών κυττάρων που ονομάζονται κύτταρα γλοίας. Θα ήταν φανταστικό αν μπορούσαμε να μετατρέψουμε τα κύτταρα αυτά σε νευρώνες» είπε.        in.gr  

Δεν υπάρχουν σχόλια: