Μια τρύπα στο νερό!

«Να γιατί η Διάσκεψη της Κοπεγχάγης δεν έχει καμία σημασία». Ενα μικρό, αμερικανικό περιθωριακό έντυπο με τον αστείο τίτλο «Το Κρεμμύδι» -τίτλος που υπονοεί τη διαστρωμάτωση της ειδησεογραφίας, όπου όσο εμβαθύνεις τόσο... δακρύζεις- επέλεγε αυτόν τον κυνικό τίτλο σε ένα άρθρο που απλώς θύμιζε στους αναγνώστες του μια ξεχασμένη πραγματικότητα:     Την ύπαρξη των περιβαλλοντικών «σημείων καμπής», δηλαδή των φυσικών ορίων πέραν των οποίων το κλίμα του πλανήτη περνά από μια κατάσταση ισορροπίας σε μια άλλη. Το ξεπέρασμα αυτών των «σημείων καμπής» οδηγεί σε μη αναστρέψιμες καταστάσεις, τις οποίες οι κλιματολόγοι παρομοιάζουν με το γέμισμα ενός ποτηριού με νερό, που όταν υπερχειλίσει δεν υπάρχει τρόπος να συγκρατηθεί το νερό. Για το κλίμα, τα όρια αυτά, όπως μας εξομολογείται η διεθνής επιστημονική κοινότητα, είναι άγνωστα: το Ινστιτούτο Μελέτης Κλιματικών Επιπτώσεων, που εδρεύει στο Πότσδαμ, συγκρότησε πέρυσι διεθνή 43μελή ερευνητική ομάδα υπό τον Δρα Ελμαρ Κρίγκλερ, με αποστολή να τα εντοπίσει επακριβώς.
Τον Μάρτιο του 2009, η απάντηση της ομάδας δημοσιεύτηκε από την αμερικανική Εθνική Ακαδημία Επιστημών και ισοδυναμούσε με ένα απολογητικό «Συγνώμη, δεν ξέρουμε».
Ετσι, σε σχετικό ρεπορτάζ, το περιοδικό «Time», έγραφε στις 17 Μαρτίου ότι τα «σημεία καμπής» δεν παρομοιάζονται πλέον με ποτήρι που ξεχειλίζει, αλλά με αστεροειδή που κατευθύνεται καταπάνω μας, χωρίς να γνωρίζουμε ούτε πότε θα προσκρούσει ούτε τι θα προκαλέσει η πρόσκρουση. «Το τι θα συμβεί, θα το μάθουμε όταν τον δούμε πάνω από τα κεφάλια μας», σημείωνε το «Time», προσθέτοντας ότι αυτή η αβεβαιότητα έχει αρνητική επίδραση στη χάραξη μιας νέας περιβαλλοντικής πολιτικής. Διότι, απλά, η επιστημονική κοινότητα δεν γνωρίζει τα όρια εντός των οποίων οφείλουμε να συγκρατήσουμε την εκπομπή των λεγόμενων «αερίων του θερμοκηπίου».
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η προσθήκη κάθε νέας ποσότητας διοξειδίου του άνθρακα (CO2) στην ατμόσφαιρα θα παρασύρει ακόμη ένα βήμα τον πλανήτη προς το ξεπέρασμα των «σημείων καμπής» της τωρινής κλιματικής του ισορροπίας.
Γνωρίζοντας απλά ότι ο «αστεροειδής» έρχεται, η πολιτική διαχείριση εκμεταλλεύεται την αβεβαιότητα, κρύβοντας κάτω από τα χαλί το μέγεθος της απειλής, η εικόνα της οποίας φθάνει αχνότερη στο διεθνές κοινό. Μόλις ένα μήνα πριν από την έναρξη της Διάσκεψης της Κοπεγχάγης, δημοσκόπηση της αμερικανικής Gallup έδειξε ότι το 41% των ερωτηθέντων θεωρούσε ότι το ζήτημα της υπερθέρμανσης διογκώνεται από τα ΜΜΕ.
Στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: τα ΜΜΕ αποσιωπούν το πρόβλημα - οι αναφορές στα άγνωστα «σημεία καμπής» είναι ελάχιστες. Γι' αυτό και η υπόθεση της μείωσης της υπερθέρμανσης κατά 2 βαθμούς Κελσίου με ανάλογο περιορισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που κυριάρχησε στην Κοπεγχάγη, είναι άνευ ουσιαστικής αξίας.
Πέραν της άγνοιας που ακυρώνει τη λογική των επιμέρους ορίων, υπάρχουν και δύο γεγονότα που την ακυρώνουν επίσης. Πρόκειται για τις επιπτώσεις από το λιώσιμο των πάγων και από το «ξεθύμασμα» των θαλασσών. Συγκεκριμένα, η αποκάλυψη του παγωμένου εδάφους, όταν ολοκληρωθεί θα αποδεσμεύει στην ατμόσφαιρα περίπου τρία τρισεκατομμύρια τόνους CO2, ποσό μεγαλύτερο από όσο συσσωρεύτηκε στην ατμόσφαιρα τα τελευταία 100 χρόνια.
Πρόκειται για μια μαζική, επιθετική προσθήκη τεράστιων ποσοτήτων CO2, που με βεβαιότητα θα αυξήσει τη μέση θερμοκρασία του πλανήτη πολύ περισσότερο και πολύ γρηγορότερα απ' όσο υπολογίζεται επίσημα. Παράλληλα, όσο αυξάνει η θερμοκρασία των θαλασσών τόσο μειώνεται η ικανότητά τους να απορροφούν το ατμοσφαιρικό CO2. Είναι μια διαδικασία που μοιάζει με την μπίρα που, όσο ζεσταίνεται, ξεθυμαίνει. Με «ξεθυμασμένες» τις θάλασσες, η διαδικασία υπερθέρμανσης θα επιταχυνθεί με βεβαιότητα, αλλά άγνωστο πόσο.
Η αντίληψη ότι αύξηση της μέσης θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου είναι επιτρεπτή, διότι δεν θα οδηγήσει σε κλιματική αλλαγή, είναι υποθετική. Και διασκέψεις σαν της Κοπεγχάγης είναι περιττές καθυστερήσεις.                 

Του ΑΧΙΛΛΕΑ ΦΑΚΑΤΣΕΛΗ    enet.gr