Tην αποκαλούν «σκουπιδοτενεκέ του κόσμου» και όχι άδικα, καθώς αποτελεί το προσφιλές καταφύγιο πάσης φύσεως απορριμμάτων του πλανήτη. Ελκυστική και ιδιαίτερα πρόσφορη για τους απανταχού τυχοδιώκτες, η «μαύρη ήπειρος» λογίζεται μεταξύ άλλων ως το παραγωγικότερο εκκολαπτήριο των πιο επικίνδυνων μολυσματικών ασθενειών στον κόσμο, ενώ η ένδεια οδηγεί καθημερινά εκατομμύρια Αφρικανούς στον «προθάλαμο» του θανάτου.
Ο αριθμός των υποσιτισμένων στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής υπερβαίνει κατά πολύ τα 200.000.000. Στην ίδια περιοχή, περισσότεροι από 26.000.000 άνθρωποι έχουν προσβληθεί από τον ιό HIV, ενώ η φυματίωση και η ελονοσία «θερίζουν» καθημερινά, με την τελευταία να ευθύνεται για τον θάνατο ενός ανήλικου Αφρικανού κάθε 30 δευτερόλεπτα.
Περίπου 40.000.000 διαβιούν στα όρια του λιμού, 122,5 εκατ. παιδιά υποσιτίζονται, ενώ 29.000.000 από αυτά ηλικίας κάτω των πέντε ετών αναμένεται να χάσουν τη ζωή τους εντός της επομένης δεκαετίας.
Στη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) που ολοκλήρωσε προ ημερών τις εργασίες της στη Ρώμη, οι .............συμμετέχοντες ηγέτες των κρατών και αξιωματούχοι «πρωτοτύπησαν» για άλλη μία φορά, δεσμευόμενοι να εξαλείψουν την πείνα από τον κόσμο, χωρίς ωστόσο να θέσουν συγκεκριμένους στόχους ή χρονοδιάγραμμα, την ώρα που περισσότερα από 17.000 παιδιά πεθαίνουν καθημερινά από την πείνα, ήτοι ένα κάθε πέντε δευτερόλεπτα. Χαρακτηριστικό είναι ότι για πρώτη φορά ο αριθμός των λιμοκτονούντων αναμένεται να υπερβεί το ένα δισεκατομμύριο...
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σε μία ήπειρο όπου τα κέρδη του πετρελαίου εξακολουθούν να καταλήγουν στις τσέπες των ελάχιστων «εκλεκτών», ήρθε να προστεθεί ένας ακόμη μαζικός, πλην όμως σιωπηρός δολοφόνος. Το αφρικανικό έδαφος έχει εξελιχθεί σε πρώτο τη τάξει... αγκυροβόλιο τόσο τοξικών όσο και ραδιενεργών αποβλήτων.
Χαρακτηριστικό είναι ότι από το 90% των πυρηνικών και χημικών αποβλήτων τα οποία παράγουν σήμερα οι βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες, το 30% μεταφέρεται σε χώρες του Τρίτου Κόσμου. Εκεί το επικίνδυνο φορτίο είτε απορρίπτεται πλησίον των ακτών είτε ενταφιάζεται στο υπέδαφος.
Παράνομα. Μπορεί η αμερικανική κυβέρνηση και η συντριπτική πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών να εφαρμόζουν σύγχρονες μεθόδους βιοδιάσπασης των επικίνδυνων τοξικών ή ραδιενεργών αποβλήτων, ωστόσο ουκ ολίγες ποσότητες χημικών, μεταλλικών, ηλεκτρονικών και άλλων τοξικών αποβλήτων από βιομηχανικές μονάδες, έχουν μεταφερθεί μέχρι σήμερα παρανόμως στο αφρικανικό έδαφος και όχι μόνο.
Ωστόσο, ο ενταφιασμός των τοξικών απορριμμάτων συνήθως γίνεται σε απόσταση... αναπνοής από κατοικημένες περιοχές, χωρίς να τηρούνται οι απαιτούμενες προδιαγραφές ασφαλείας, με αποτέλεσμα να ενισχύεται σημαντικά το ενδεχόμενο τόσο της πρόκλησης σοβαρών προβλημάτων υγείας, με συχνότερη την εκδήλωση καρκίνου, όσο και της διάβρωσης του εδάφους.
Στη Σομαλία, για παράδειγμα, το κενό εξουσίας που δημιουργήθηκε μετά το 1991 αποτέλεσε ιδανική ευκαιρία για τη Δύση να απαλλαγεί σταδιακά από τα τοξικά απόβλητά της. Ο συχνός κατάπλους ευρωπαϊκών πλοίων στην περιοχή, συνοδεία απόρριψης «μυστηριωδών» φορτίων στα σομαλικά ύδατα, έγινε σύντομα κοινό μυστικό. Εν τω μεταξύ, τα τεράστια παλιρροϊκά κύματα που «πυροδότησε» στα τέλη του 2004 ο σεισμός στη Σουμάτρα της Ινδονησίας, προκάλεσαν τη διασπορά τοξικών φορτίων σε απόσταση εκατοντάδων μιλίων. Χιλιάδες άνθρωποι μολύνθηκαν και άλλοι έχασαν τη μάχη με τη ζωή εξαιτίας της έκθεσής τους στις επικίνδυνες ουσίες.
Ουκ ολίγα απόβλητα προέρχονται από βιομηχανικές μονάδες και ιατρικές κλινικές της γηραιάς ηπείρου, ενώ οι φήμες οργιάζουν για ύποπτες συναλλαγές των πρώτων με την ιταλική μαφία, προκειμένου η τελευταία να «εξαϋλώσει» με το λιγότερο δυνατό οικονομικό κόστος τα τοξικά τους απορρίμματα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος ενταφιασμού των τοξικών αποβλήτων στην Ευρώπη τιμάται στα 250 δολάρια ανά τόνο, όταν το αντίστοιχο σε μια χώρα του Τρίτου Κόσμου δεν υπερβαίνει τα 2,5 δολάρια...
ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ
Πριν από περίπου 11 χρόνια αντίκρισαν το φως της δημοσιότητας αντίγραφα εμπορικών συμφωνιών που είχαν συναφθεί μεταξύ δύο ευρωπαϊκών εταιρειών και των εκπροσώπων του τότε «προέδρου» της Σομαλίας, Αλι Μαχντί Μοχάμεντ, για την εναπόθεση 10 εκατ. τόνων τοξικών αποβλήτων στο έδαφος της χώρας, με αντάλλαγμα 80 εκατ. δολάρια.
Παρεμφερή συμβόλαια φέρεται να έχουν συνάψει ή επιχειρήθηκαν να συναφθούν μέχρι σήμερα, μεταξύ δυτικών ή ασιατικών -τα τελευταία χρόνια- εταιρειών και αφρικανικών κρατών, όπως η Σενεγάλη, η Γουινέα Μπισάου, το Τζιμπουτί, η Νιγηρία, η Ακτή Ελεφαντοστού, η Μοζαμβίκη και η Μπενίν.
* 2,5 Δολάρια ανά τόνο στοιχίζει ο ενταφιασμός τοξικών αποβλήτων στην Αφρική (250 στην Ευρώπη)ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ
Γκάνα και Νιγηρία στην κορυφή της λίστας
Νωπή άλλωστε παραμένει στη μνήμη της κοινής γνώμης η προ τριετίας εγκληματική ενέργεια της ολλανδικής πολυεθνικής εταιρείας Trafigura, να απαλλαγεί από ένα τεράστιο φορτίο πετροχημικών, με αποδέκτη την ακτή της Αμπιτζάν, πρωτεύουσας της Ακτής Ελεφαντοστού, προκαλώντας τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων, τη σοβαρή μόλυνση και παραμόρφωση τουλάχιστον 100 άλλων, ενώ χιλιάδες εξακολουθούν σήμερα να έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Η Γκάνα και η Νιγηρία βρίσκονται σήμερα στην κορυφή του καταλόγου των αφρικανικών χωρών που συσσωρεύουν στο έδαφός τους επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία ηλεκτρονικά απόβλητα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 500 κοντέινερ ηλεκτρονικών αποβλήτων καταφθάνουν μηνιαίως στη Νιγηρία.
Μπορεί η μεταφορά αυτών των αποβλήτων να έχει στις πλείστες των περιπτώσεων τον χαρακτήρα δωρεάς, ωστόσο μόνο το 25% των χρησιμοποιημένων ή χαλασμένων ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και συσκευών που συγκεντρώνονται στο αφρικανικό έδαφος, μπορεί να επαναχρησιμοποιηθεί.
Ως εκ τούτου, τα απόβλητα καταλήγουν σε παράνομες χωματερές, όπου εργάτες αλλά και παιδιά, χωρίς τη λήψη του παραμικρού μέτρου προστασίας, αποδύονται καθημερινά σε διαλογή των υλικών, εκθέτοντας την υγεία και τη ζωή τους σε κίνδυνο.
Ιταλική μαφία. Χαρακτηριστικό είναι ότι κάθε χρόνο παράγονται, σύμφωνα με τον αρμόδιο φορέα των Ηνωμένων Εθνών, 20 έως 50 εκατ. τόνοι ηλεκτρονικών αποβλήτων.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της περιβαλλοντικής οργάνωσης Legambiente στη Ρώμη, Αντόνιο Περγκολίτζι, τα κέρδη της ιταλικής μαφίας από το παράνομο εμπόριο τοξικών αποβλήτων, ανέρχονται ετησίως στα 4,4 δισ. ευρώ.
Τα καπνά «καίνε» τα σωθικά των παιδιών
Σε κατάρα έχει μετατραπεί ο καπνός για τους κατοίκους του Μαλάουι. Οπως συμβαίνει στις αφρικανικές περιοχές που έχουν κάποιον πλούτο, οι κάτοικοι βγαίνουν χαμένοι. Στην περίπτωση της χώρας αυτής, η βιομηχανία του καπνού που απασχολεί το 80% του εργατικού δυναμικού της, μεταξύ των οποίων και περίπου 78 χιλιάδες παιδιά, ευθύνεται για τις βλαβερές συνέπειες στην υγεία τους.
Πρώτα απ’ όλα, οι βιομηχανίες καπνού -όλες ξένων συμφερόντων, με κυριότερη την πολυεθνική Alliance One - μολύνουν ανενόχλητες, απορρίπτοντας στα ποτάμια και στο έδαφος τεράστιες ποσότητες αποβλήτων, τα οποία η αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος και η Ε.Ε. έχουν χαρακτηρίσει επικίνδυνα.
Βλαβερές συνέπειες. Στις χωματερές μαζεύονται χιλιάδες παιδιά και γυναίκες που δεν μπορούν να βρουν αλλού δουλειά, και μαζεύουν τα υπολείμματα του καπνού για να τα πουλήσουν σε χώρες όπου θα γίνουν φτηνά τσιγάρα. Συχνά, στα μέρη αυτά ξεσπούν φωτιές με αποτέλεσμα ο πυκνός καπνός να καλύπτει τις γύρω περιοχές για μέρες. «Οταν συμβαίνει αυτό», εξηγεί μία γυναίκα που δουλεύει εκεί με τα παιδιά της, «βήχουμε όλη μέρα, τα μάτια μας τσούζουν και δεν μπορούμε καν να αναπνεύσουμε μετά από λίγο». Ξέρω», προσθέτει, «πως είναι κακό για μένα και τα παιδιά μου να δουλεύουμε εδώ, όμως οι εταιρείες μας διώχνουν από τη γη μας για να καλλιεργήσουν τα καπνά και δεν μας δίνουν δουλειά».
Πράγματι, σε πολλές περιπτώσεις οι εταιρείες είτε διώχνουν τους ντόπιους από τα κτήματά τους για να δημιουργήσουν τεράστιες φυτείες καπνού, είτε χρησιμοποιούν τους ακτήμονες ως σκλάβους. Τους αναγκάζουν να νοικιάζουν τον εξοπλισμό και τα λιπάσματα, ώστε να δουλεύουν απλώς για να ξεχρεώσουν, χωρίς μισθό. Επίσης, πολλά παιδιά, ακόμα και πέντε ετών, εξαναγκάζονται να δουλεύουν στις φυτείες αυτές.
Κατά τη διάρκεια της δουλειάς εκτίθενται σε τέτοια επίπεδα νικοτίνης, σαν να κάπνιζαν 50 τσιγάρα ημερησίως. «Μερικές φορές, πνίγεσαι», λέει ένα παιδί στην εφημερίδα «Sunday Times». «Τότε κάνεις εμετό, βγάζεις αίμα». Tέλος, βλαβερές είναι οι επιπτώσεις και στο περιβάλλον, αφού έχουν αποψιλωθεί τεράστιες εκτάσεις δασών, τόσο για να μετατραπούν σε φυτείες όσο και για την ανάγκη σε χαρτί: ένα δέντρο πρέπει να κόβεται κάθε δεκαπέντε ημέρες για τις ανάγκες ενός και μόνου μέσου καπνιστή.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου