H κρίση και η ευκαιρία για αλλαγές

Είναι σημαντική η πρωτοβουλία που ανέλαβαν οι πρωθυπουργοί της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Λουξεμβούργου και της Ελλάδος. Με κοινή τους επιστολή ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διεξαχθεί έρευνα, και μάλιστα άμεσα, προκειμένου να εξακριβωθούν ο ρόλος και οι επιπτώσεις της κερδοσκοπίας στα συμβόλαια διασφάλισης κινδύνου (CDS) στα κρατικά ομόλογα χωρών της Ε.Ε. Για την πολιτική -και δη την ευρωπαϊκή, που προβλέπει συνεννοήσεις, διαβουλεύσεις, πιέσεις κ.λπ.-, το διάστημα μεταξύ της ανάληψης της πρωτοβουλίας από τον Ελληνα πρωθυπουργό και της εκδήλωσής της είναι στιγμιαίο. Αυτό δείχνει ότι αφενός οι συνθήκες ήταν ώριμες και αφετέρου το ελληνικό πρόβλημα μπορεί να γίνει θρυαλλίδα ευρύτερων αλλαγών στο διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δείχνει επίσης ότι στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον που ζούμε, ακόμη και μια μικρή χώρα με τα προβλήματα της Ελλάδος έχει ευκαιρίες. Μπορεί να παίξει καταλυτικό ρόλο στη διαμόρφωση ευρύτερων πολιτικών, αρκεί να κινητοποιηθεί και να θέσει τα σωστά ζητήματα στον σωστό χρόνο. Παρόμοιο ρόλο είχε παίξει η Ελλάδα και το 2003, γεφυρώνοντας τις διαφορές στη διχασμένη λόγω του Ιράκ Ευρώπη..........

Αυτή η επιτυχία όμως δεν πρέπει να μας αποπροσανατολίσει. Χρειάζεται χρόνος για να τεθούν κανόνες στο χρηματοπιστωτικό σύστημα ώστε να πάψει να παράγει φούσκες και αυτές οι φούσκες να διαμορφώνουν ευρύτερες πολιτικές. Η δημοκρατία είναι χρονοβόρο σύστημα και οι πολλές δημοκρατίες μαζί γίνονται ακόμη πιο χρονοβόρο σύστημα. Αλλά ακόμη κι αν υπήρχε ένας μαγικός τρόπος να συμφωνήσει σήμερα όλος ο κόσμος και να έμπαιναν αύριο κανόνες στις διεθνείς αγορές, το πρόβλημα της Ελλάδος δεν θα λυνόταν. Κι αυτό διότι τα κερδοσκοπικά παιχνίδια είναι υποπροϊόν του ελληνικού προβλήματος, δεν είναι το βασικό μας πρόβλημα.
Η αναπηρία της χώρας είναι αυτό που οι οικονομολόγοι ονομάζουν πρόβλημα ανταγωνιστικότητας. Παράγει λίγα και καταναλώνει πολλά. Χρηματοδοτεί έναν δυσθεώρητο μηχανισμό ενός εκατομμυρίου ανθρώπων που παράγουν ελάχιστα αλλά καταναλώνουν (σχετικά) πολλά και έχει έναν καχεκτικό μηχανισμό παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών. Ο τελευταίος όσα κι αν παράγει δεν φτάνουν για να χρηματοδοτήσουν τα 30 δισ. σε μισθούς και συντάξεις που πρέπει το Δημόσιο να πληρώσει φέτος.
Μέχρι τώρα η διαφορά καλυπτόταν με δανεικά. Αυτά είναι τόσα πολλά που μόνο το Δημόσιο χρωστάει περισσότερα απ’ όσα όλος ο ελληνικός λαός θα βγάλει σε 14 μήνες. Αυτός ο αλόγιστος δανεισμός (ο οποίος, παρεμπιπτόντως, έγινε εφικτός εξαιτίας των ίδιων κερδοσκοπικών παιχνιδιών που σήμερα καταγγέλλουμε) δεν χρεώνει μόνο τα παιδιά μας με 14 μηνιάτικα, μας έκανε τον αδύναμο κρίκο της Ευρωζώνης. Και τώρα που τα δανεικά δεν είναι εύκαιρα, όπως ήταν πριν από δύο χρόνια, καλούμαστε να πληρώσουμε ακριβά την υψηλή κατανάλωση των προηγούμενων ετών, σε συνδυασμό με τη χαμηλή παραγωγικότητα.
Γι’ αυτό όσο και να χτυπιούνται οι πάσης απόχρωσης αριστεροί, δεν υπάρχουν λεφτά για τα περίεργα «επιδόματα έγκαιρης έλευσης στην εργασία». Οι χρηματοδοτήσεις ποικιλόχρωμων πανηγυριών που κάνουν οι δήμοι, με αφορμή πραγματικά ή φτιαχτά έθιμα του παρελθόντος, πρέπει να κοπούν ή να χρηματοδοτηθούν από τους ξενοδόχους που κερδίζουν από τον επιπλέον τουρισμό. Οι ποικιλώνυμες σπατάλες του ελληνικού γκουβέρνου πρέπει να κοπούν, διότι ακόμη και αν δανειζόμασταν με επιτόκια Γερμανίας, πάλι πρόβλημα θα είχαμε, επειδή δεν έχουμε την παραγωγικότητα της Γερμανίας.    Tου Πασχου Mανδραβελη        kathimerini.gr