Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου 2009

Περί πανεπιστημιακού ασύλου.


ΡΕΝΑ ΔΙΑΚΙΔΗ - ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ της ΡΟΔΟΥ

Το πανεπιστημιακό άσυλο για μια ακόμη φορά επί τάπητος. Όπως κάθε φορά που μια ματωμένη επέτειος «τιμάται» με έκτροπα και βανδαλισμούς εντός και εκτός πανεπιστημιακών χώρων από τους «γνωστούς – αγνώστους".

Τι σημαίνει άσυλο; Σημαίνει «ιερός και απαραβίαστος τόπος» σύμφωνα με το λεξικό. Ιερός και απαραβίαστος από ποιους αλήθεια; Από την αστυνομία ή από όλους όσους επικαλούμενοι το άσυλο και τη συνεπαγόμενη απαγόρευση εισόδου αστυνομικών ή διοικητικών οργάνων, οχυρώνονται μέσα στα πανεπιστήμια λεηλατώντας τα; Μέχρι τώρα το άσυλο φαίνεται να ισχύει μόνο για τις αστυνομικές δυνάμεις, με ευθύνη των πανεπιστημιακών αρχών.
Η εικόνα πρυτάνεων οι οποίοι προτιμούν το διαρκή εξευτελισμό από «αντιεξουσιαστές» αντί για τη συνεργασία με τις Αρχές για την επιβολή της έννομης τάξης στα πανεπιστήμια αναδεικνύει τον εκφυλισμό της ανώτατης Παιδείας αλλά και την έλλειψη πνευματικής ηγεσίας που χαρακτηρίζει τελικά τη χώρα μας.

Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι επόμενο ότι το άσυλο τίθεται για πολλοστή φορά υπό αμφισβήτηση, όσον αφορά τη διατήρηση ή την κατάργησή του. Κι εδώ συγκρούονται δύο λογικές, η κάθε μια με τα επιχειρήματά της.

Η μία είναι υπέρ της διατήρησης του ασύλου. Με βασικό όπλο τον ισχυρό συμβολισμό του ασύλου. Όπως υποστηρίζουν, ορισμένες φορές, στην ιστορία των Πανεπιστημίων, αλλά και γενικότερα στην κοινωνία και στην πολιτική, το θέμα των συμβόλων παίζει πάρα πολύ σπουδαίο ρόλο. Συμπυκνώνονται στα σύμβολα ιστορικές πορείες, ιδεολογικές ταυτίσεις, και πολιτικές διαμάχες. Τα σύμβολα, όμως, δεν είναι μεταμοντέρνες κατασκευές, εκφράζουν κοινωνικές πραγματικότητες. Ένα τέτοιο σύμβολο στην Ελλάδα είναι το πανεπιστημιακό άσυλο.
Το άσυλο, λοιπόν, έχει διαμορφωθεί ιστορικά και όχι διοικητικά. Για συγκεκριμένους ιστορικούς λόγους στην Ελλάδα, το άσυλο έχει ταυτιστεί με τους αγώνες για την αυτονομία και την ελευθερία του Πανεπιστημίου. Το άσυλο κατοχυρώθηκε ως μία έννοια που ιστορικά είναι ταυτισμένη με την ελευθερία μέσα στο Πανεπιστήμιο.

Η υπεράσπιση του ασύλου, κατά συνέπεια, είναι η υπεράσπιση ενός αξιακού συστήματος για το Πανεπιστήμιο. Είναι αστείο να πιστεύει κάποιος, ότι το άσυλο ευθύνεται για τη δημιουργία των επεισοδίων. Αν η πολιτεία, αν η πανεπιστημιακή κοινότητα, αν οι φοιτητικές παρατάξεις, αν ο κόσμος όλος δεν μπορεί να περιφρουρήσει τις σχολές και τα Πανεπιστήμια δεν ευθύνεται για αυτό το άσυλο. Σχεδόν προφητικές είναι οι δηλώσεις που κάνει πρόσφατα σε εκπομπή ο πρύτανης Χρήτος Κίττας, πριν από τον τραυματισμό του, για την ανάγκη να φυλάσσεται το ιστορικό κτίριο του Πανεπιστημίου. «Έχει γίνει ποτέ καταστροφή στη Βουλή, στη Ρηγίλλης, στο Μαξίμου; Αν θέλει η αστυνομία να προφυλάξει κτίρια, τα προφυλάσσει…» δήλωσε. Όμως, η υπεράσπιση του ασύλου, θα πρέπει να περνά μέσα από την υπεράσπιση των σχολών, όχι από αστυνομικές δυνάμεις ή ΜΑΤ ή οργανωμένες μειοψηφίες αλλά από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές της εκπαιδευτικής διαδικασίας, οι οποίοι είναι ώρα να αναλάβουν σοβαρά τις ευθύνες τους πριν συμμετάσχουν με την αδιαφορία τους και την «ελαφρότητα» τους στην κατάργηση μιας κατάκτησης για το πανεπιστημιακό κίνημα.

Η άλλη άποψη είναι αυτή που υποστηρίζει ότι το άσυλο είναι πλέον ξεπερασμένο και σαν έννοια και σαν πραγματικότητα. Και τούτο διότι ο θεσμός του πανεπιστημιακού ασύλου, παρότι είναι σχεδιασμένος για να προστατεύει τις ακαδημαϊκές ελευθερίες, στη χώρα μας έχει μετατραπεί σε ελεύθερη δράση των ταραχοποιών, σε βάρος της ελευθερίας της σκέψης και της πολιτικής άποψης. Με στόχο το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων, επί Ανδρέα Παπανδρέου θεσμοθετήθηκε η ουσιαστική ανάδειξη των πρυτανικών Αρχών μέσα από μία διαδικασία στην οποία είχαν κυρίαρχη συμμετοχή οι φοιτητικές συνδικαλιστικές οργανώσεις.

Σήμερα τα πάντα έχουν αλλάξει. Το πρόσφατο και διαρκώς επαναλαμβανόμενο θέαμα της Πρυτανείας του Πανεπιστημίου Αθηνών, που καίγεται περιοδικά από διάφορους βανδάλους στο όνομα της... ακαδημαϊκής ελευθερίας και του πανεπιστημιακού ασύλου, αποτυπώνει την ελληνική πραγματικότητα και θέτει αν όχι υπό αμφισβήτηση, σίγουρα υπό επανεξέταση την αναγκαιότητα ή μη του ασύλου.

Η κυβέρνηση σε αυτή τη φάση τουλάχιστον δεν μοιάζει διατεθειμένη να εισέλθει, στη σχετική συζήτηση για αυστηροποίηση ή κατάργηση του πλαισίου για το άσυλο, παρά το γεγονός ότι -κατά το παρελθόν- στελέχη της έχουν ταχθεί υπέρ των ριζικών λύσεων. Θεωρούν μάλιστα ως ένα θετικό βήμα την αλλαγή στάσης των πρυτανικών αρχών που ζήτησαν, για πρώτη φορά, περιφρούρηση των Ιδρυμάτων. «Νομίζω ότι έχουμε ξεκαθαρίσει ότι θέμα αλλαγής για το άσυλο δεν υφίσταται. Υφίσταται θέμα εφαρμογής του ήδη υφισταμένου νομικού πλαισίου» υπογράμμισε, χαρακτηριστικά, ο κ. Πεταλωτής, προσθέτοντας ότι «η υπουργός Παιδείας κυρία Διαμαντοπούλου ήταν ίσως η πρώτη υπουργός, η οποία δήλωσε ότι υπάρχει συνεχής επαφή με τις πρυτανικές αρχές και ότι θα υποστηρίξει τις αρχές και τις επιλογές των πρυτανικών αρχών».
«Προσωπικά και πολιτικά είμαι υπέρ του ασύλου», υποστήριξε και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, επαναλαμβάνοντας ότι δεν συζητείται μεταβολή του καθεστώτος ασύλου, αλλά αυτό που εξετάζεται είναι η εφαρμογή του νόμου.

Ερωτηματικό παραμένει για ποιο λόγο μέχρι τώρα δεν εφαρμόζεται ο συγκεκριμένος νόμος, ποιοι φέρουν την ευθύνη γι αυτό και ποια είναι η πραγματική στόχευσή τους. Η απάντηση παραπέμπει ευθέως στις πρυτανικές αρχές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: